آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:
سرانجام پس از ماهها بحث و گمانهزنی درباره افزایش قیمت بنزین، به نظر میرسد دولت راهکار جدیدی را در دستور کار قرار داده است. بر اساس گزارش روزنامه جوان، «طرح بنزین به نفر» به عنوان عملیاتیترین گزینه روی میز رئیسجمهور قرار دارد. این طرح که میتواند تحولی اساسی در نظام پرداخت یارانه انرژی ایجاد کند، به هر فرد اجازه میدهد معادل یک لیتر بنزین در روز اعتبار انرژی دریافت کند. این در حالی است که قیمت حملونقل عمومی و خصوصی تحت تأثیر تغییرات قیمت بنزین قرار نخواهد گرفت.
فضای مجازی این روزها شاهد تکرار اخبار ضد و نقیض درباره افزایش قیمت بنزین و تکذیبهای فوری دولت است. همه کارشناسان به معیوب بودن شرایط فعلی مصرف بنزین اذعان دارند، اما تاکنون راهکار عملی برای اصلاح این رویه ارائه نشده بود. طرح بنزین به نفر میتواند پاسخی به این چالش دیرینه باشد؛ طرحی که هم به عدالت توزیعی توجه دارد و هم از فشار بر اقشار کمدرآمد میکاهد.
طرح بنزین به نفر؛ راهبردی برای عبور از بحران یارانه انرژی
این طرح را میتوان از چند منظر تحلیل کرد:
۱. ابعاد اقتصادی
- هدفمندسازی یارانه: توزیع عادلانهتر منابع انرژی
- کاهش قاچاق: محدود کردن مصرف بیرویه بنزین
- شفافیت مالی: ثبت و ردیابی مصرف انرژی
- کنترل کسری بودجه: کاهش بار مالی یارانه بنزین
۲. تأثیرات اجتماعی
- عدالت توزیعی: حمایت از اقشار کمدرآمد
- ثبات قیمتها: جلوگیری از شوک تورمی
- الگوی مصرف: فرهنگسازی برای مصرف بهینه
- رضایت عمومی: کاهش اعتراضات به افزایش قیمت
۳. زیرساختهای فنی
- سامانه توزیع: نیاز به سیستم یکپارچه شناسایی
- کارت هوشمند: امکان پیادهسازی از طریق کارتهای اعتباری
- نظارت الکترونیک: کنترل مصرف از طریق پمپ بنزینهای مجهز
- پلتفرم دیجیتال: مدیریت توزیع اعتبار از طریق اپلیکیشن
۴. چالشهای اجرایی
- پوشش همگانی: اطمینان از ثبت نام تمامی شهروندان
- پیشگیری از تقلب: جلوگیری از سوءاستفاده از سهمیه
- هماهنگی بیندستگاهی: نیاز به همکاری وزارت نفت و رفاه
- زمانبندی اجرا: تدوین برنامه مرحلهای برای اجرا
۵. مزایای نسبی
- کاهش مصرف: ایجاد انگیزه برای صرفهجویی
- حمایت هدفمند: تمرکز کمک بر نیازمندان واقعی
- شفافیت: امکان رصد مصرف هر فرد
- انعطافپذیری: قابلیت تعدیل سهمیه بر اساس شرایط
این طرح اگر به درستی اجرا شود، میتواند الگویی برای اصلاح سایر یارانههای انرژی باشد.