آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
حوادث فرودگاه اردبیل این روزها به موضوعی جنجالی در رسانهها و فضای مجازی تبدیل شده است. ماجرا از آنجا آغاز شد که فرزانه صادق مالواجِرد، وزیر راه و شهرسازی، در جریان سفر به اردبیل با تیم بازرسی فرودگاه این شهر دچار مشکل شد. به گفته وزیر، «ناآگاهی» تیم بازرسی از پروتکلهای تشریفات مقامات سیاسی و دولتی موجب معطلی او و هیئت همراهش شد. این اتفاق به حدی جدی بود که وزیر و همراهانش تصمیم گرفتند به جای سفر هوایی، راهی سفر زمینی شوند و از اردبیل به تهران بازگردند. پس از این ماجرا، تغییرات مدیریتی در فرودگاه اردبیل به سرعت صورت گرفت. محمد قصابی، مدیرکل فرودگاههای استان اردبیل و رییس فرودگاه این استان، از سمت خود برکنار شدند.
این برکناریها در حالی صورت گرفت که شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران در بیانیهای رسمی هرگونه ارتباط این تغییرات را با ماجرای بازرسی کیف وزیر تکذیب کرد. شرکت فرودگاهها اعلام کرد تغییرات مدیریتی امری طبیعی است و بر اساس ارزیابیهای مدیریتی انجام شده است. وزیر راه و شهرسازی در توضیح این حادثه گفت که تیم بازرسی فرودگاه اردبیل از تشریفات مقامات دولتی آگاهی نداشته و این ناآگاهی باعث معطلی و ایجاد مشکل در سفر آنان شده است. از سوی دیگر، منابع آگاه گزارش دادهاند که ماجرا از زمانی آغاز شد که مأموران بازرسی فرودگاه قصد بازرسی کیف وزیر را داشتند و وی با این اقدام مخالفت کرد. این موضوع به مشاجره و در نهایت انصراف از سفر هوایی انجامید.
این اتفاق در شرایطی رخ داده که فرودگاههای کشور معمولاً پروتکلهای ویژهای برای تردد مقامات عالی رتبه دولتی دارند و بازرسی آنان معمولاً با تشریفات خاصی صورت میگیرد. اکنون پرسش اینجاست که آیا برکناری مدیران فرودگاه اردبیل ارتباطی با این حادثه داشته یا همانطور که شرکت فرودگاهها اعلام کرده، صرفاً یک تغییر مدیریتی طبیعی بوده است؟
تحلیل مدیریتی و سازمانی
تغییرات مدیریتی در شرکت فرودگاهها معمولاً بر اساس ارزیابیهای دورهای صورت میگیرد. اما زمانبندی این تغییرات بلافاصله پس از حادثه بازرسی وزیر، سوالبرانگیز است. سیستم سلسله مراتب در سازمانهای دولتی معمولاً پروتکلهای مشخصی برای تشریفات مقامات دارد. به نظر میرسد در این مورد، این پروتکلها به درستی به تیم بازرسی ابلاغ نشده بود. سرعت عمل در برکناری مدیران نشان از حساسیت بالای موضوع دارد. این سرعت میتواند نشاندهنده اهمیت موضوع از دیدگاه مقامات ارشد باشد.
تحلیل امنیتی و پروتکلی
پروتکلهای امنیتی فرودگاهها برای مقامات دولتی معمولاً تشریفاتی است. اما این تشریفات نباید به معنای عدم رعایت اصول امنیتی باشد. تعادل بین احترام به مقامات و رعایت اصول امنیتی از چالشهای همیشگی در فرودگاههاست. در این مورد به نظر میرسد این تعادل رعایت نشده است. آموزش تیمهای بازرسی درباره پروتکلهای مختلف از ضروریات است. این حادثه نشان میدهد نیاز عمیقی بازنگری در برنامههای آموزشی وجود دارد.
تحلیل رسانهای و ارتباطی
تفاوت در روایت وزیر و شرکت فرودگاهها از موضوع قابل تأمل است. این تفاوت روایت میتواند به ایجاد شایعات دامن بزند. واکنش سریع شرکت فرودگاهها در انتشار بیانیه نشان از حساسیت به افکار عمومی دارد. اما این بیانیه نتوانسته به طور کامل شبهات را برطرف کند. نقش فضای مجازی در دامن زدن به این موضوع بسیار پررنگ بوده است. سرعت انتشار اخبار در این فضا مدیریت بحران را پیچیدهتر کرده است.
تحلیل حقوقی و مقرراتی
مقررات امنیتی فرودگاهها معمولاً استثنایی برای مقامات قائل نمیشود. اما در عمل، تشریفات خاصی برای آنان در نظر گرفته میشود. برکناری مدیران باید بر اساس مقررات اداری و با رعایت تشریفات قانونی صورت گیرد. شفافیت در علت برکناری میتواند به شفافیت بیشتر بینجامد. حقوق کارکنان فرودگاه در برابر برکناریهای احتمالی باید مورد توجه قرار گیرد. آیا برکناری بر اساس ارزیابی عملکرد بوده یا عوامل دیگر؟
تحلیل سیاسی و اجتماعی
این حادثه میتواند به تقابل بین بدنه کارشناسی و مدیریت سیاسی تفسیر شود. نحوه مدیریت این تقابل بسیار مهم است. واکنش افکار عمومی به این موضوع دوگانه بوده است. برخی با وزیر و برخی با تیم بازرسی همدردی کردهاند. این اتفاق میتواند تأثیراتی بر تصویر دولت در مدیریت امور داشته باشد. نحوه مدیریت ادامه این پرونده بسیار حائز اهمیت است.