چرا صندلی‌های سینما در سراسر جهان قرمز است؟

آسیانیوز ایران؛ سرویس علم و تکنولوژی:

وقتی پا به سالن سینما می‌گذارید، اولین چیزی که توجه شما را جلب می‌کند، دریایی از صندلی‌های مخملی قرمز رنگ است. این صحنه آنقدر تکرار شده که دیگر به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از تجربه سینما در ذهن ما ثبت شده است. اما آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید چرا این صندلی‌ها تقریباً در تمام سینماهای جهان به رنگ قرمز هستند؟ آیا این تنها یک سنت دیرینه است یا دلیل علمی پنهانی پشت این انتخاب وجود دارد؟

پاسخ این سوال ما را به قرن نوزدهم و سالن‌های اپرای مجلل اروپا می‌برد. در آن دوران، رنگ قرمز نماد شکوه، سلطنت و تجمل بود و برای القای حس باشکوه به سالن‌های نمایش استفاده می‌شد. وقتی سینما در آغاز قرن بیستم متولد شد، این سنت را از تئاتر و اپرا به ارث برد. اما جالب است بدانید که ماندگاری رنگ قرمز تنها به دلیل زیبایی شناسی آن نبوده است.

داستان زمانی جذاب‌تر می‌شود که پای علم به میان می‌آید. پدیده‌ای به نام "اثر پورکینیه" در فیزیولوژی چشم انسان، دلیل اصلی این انتخاب هوشمندانه است. بر اساس این اثر، وقتی نور کاهش می‌یابد، چشم انسان نسبت به رنگ‌های سرد مانند آبی و سبز حساس‌تر می‌شود، اما رنگ قرمز را به سرعت نادیده می‌گیرد و در تاریکی محو می‌شود. این ویژگی منحصر به فرد باعث می‌شود وقتی چراغ‌های سالن سینما خاموش می‌شوند، صندلی‌های قرمز از دیدگاه دید محیطی ناپدید شده و تمام تمرکز شما به سمت پرده نمایش جلب شود. حالا بیایید عمیق‌تر به این موضوع نگاه کنیم و ببینیم چگونه این انتخاب به ظاهر ساده، تبدیل به یکی از هوشمندانه‌ترین ترفندها در طراحی سالن‌های سینما شده است.

تحلیل تاریخی و ریشه‌های فرهنگی

ریشه استفاده از رنگ قرمز در سالن‌های نمایش به قرن نوزدهم و سالن‌های اپرای اروپا بازمی‌گردد. در آن دوران، رنگ قرمز نماد قدرت، شکوه و موقعیت اجتماعی بود. اشراف و ثروتمندان از این رنگ برای نمایش جایگاه اجتماعی خود استفاده می‌کردند. سالن‌های تئاتر و اپرا با استفاده از مخمل قرمز و تزئینات طلایی، فضایی مجلل و سلطنتی ایجاد می‌کردند. وقتی سینما به عنوان هنر هفتم متولد شد، این سنت را حفظ کرد تا هم به تجملات past ادای احترام کند و هم هویت مستقل خود را به عنوان یک medium هنری جدید تثبیت کند.

تحلیل علمی و فیزیولوژیکی

اثر پورکینیه که به نام دانشمند چکی یان پورکینیه نامگذاری شده، توضیح می‌دهد که چگونه حساسیت چشم انسان به رنگ‌های مختلف در شرایط نوری متفاوت تغییر می‌کند. در نور کم، سلول‌های استوانه‌ای چشم که مسئول دید در تاریکی هستند، فعال می‌شوند. این سلول‌ها به طول‌موج‌های آبی و سبز حساس‌ترند و رنگ قرمز را به راحتی نادیده می‌گیرند. این ویژگی باعث می‌شود وقتی چراغ‌های سالن سینما خاموش می‌شوند، صندلی‌های قرمز به سرعت در تاریکی محو شوند و حاشیه دید تماشاگران عاری از هرگونه حواس پرتی باشد.

تحلیل روانشناختی و ادراکی

رنگ قرمز از دیدگاه روانشناختی، رنگی انرژی‌بخش و جلب‌کننده توجه است. در نور معمولی، این رنگ به سالن سینما حال و هوایی گرم و صمیمی می‌بخشد. وقتی نور کاهش می‌یابد، همین رنگ که پیشتر توجه را جلب می‌کرد، ناگهان ناپدید می‌شود. این کنتراست ایجاد شده، به طور ناخودآگاه توجه تماشاگر را به تنها منبع نور باقی‌مانده - پرده سینما - معطوف می‌کند. این انتقال تمرکز خودکار، تجربه غوطه‌وری در فیلم را تشدید می‌کند و باعث می‌شود تماشاگر ارتباط عمیق‌تری با محتوای در حال نمایش برقرار کند.

تحلیل کاربردی و عملی

از دیدگاه عملی، رنگ قرمز و جنس مخمل دارای مزایای کاربردی متعددی هستند. مخمل قرمز لکه و ساییدگی را کمتر نشان می‌دهد که این موضوع برای سالن‌های پربازدید بسیار حائز اهمیت است. این جنس پارچه همچنین در جذب صدا موثر است و از ایجاد اکو در سالن جلوگیری می‌کند. وقتی تماشاگران جابه‌جا می‌شوند، صدای کمتری تولید می‌شود که این امر به حفظ سکوت سالن کمک می‌کند. مخمل قرمز همچنین نورهای مزاحم را جذب می‌کند و از بازتاب آن جلوگیری می‌کند که این ویژگی در حفظ کیفیت تصویر پروجکت شده بسیار مؤثر است.

تحلیل تطبیقی و آینده‌نگرانه

با وجود ظهور فناوری‌های جدید مانند سینماهای IMAX و سالن‌های واقعیت مجازی، رنگ قرمز همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است. این پایداری نشان از اثربخشی این طراحی دارد. در سالن‌های مدرن، اگرچه ممکن است سایه‌های مختلف قرمز استفاده شود، اما اصل مفهوم تغییر نکرده است. این ثبات در عین تحول، نشان می‌دهد که این طراحی از آزمون زمان  سربلند بیرون آمده است. با توجه به توسعه فناوری‌های نمایشی جدید، ممکن است در آینده شاهد تغییراتی در این طراحی باشیم، اما اصول علمی پشت آن احتمالاً بدون تغییر خواهد ماند.