آسیانیوز ایران / یزد ؛ در روزگاری که بیماریهای غیرواگیر چون دیابت، فشار خون و چاقی به دغدغهای جدی در استان یزد بدل شدهاند، هنوز بخش عمدهای از توان و بودجه دانشگاههای علوم پزشکی، صرف درمان و پیامدهای دیرهنگام بیماری میشود؛ نه پیشگیری و اطلاعرسانی.
این در حالی است که اگر نیمی از هزینههای درمانی امروز، صرف آموزش، فرهنگسازی و تغییر رفتار جامعه میشد، فردا دیگر نیازی به آن حجم از دارو، تخت بیمارستان و جراحی نبود.
واقعیت آن است که مردم یزد از نظر دسترسی به مراکز بهداشتی، شاید در بهترین وضعیت کشور قرار دارند، اما آگاهی سلامت و رفتار پیشگیرانه هنوز بهمراتب پایینتر از سطح مطلوب است.
بسیاری از شهروندان، قند و فشار خون خود را تا زمانی که علائم جدی بروز نکند، اندازهگیری نمیکنند. بسیاری دیگر در دام درمانهای تبلیغاتی، گیاهی و غیرعلمی میافتند و زمانی به مراکز تخصصی مراجعه میکنند که بیماری در مرحله پیشرفته است.
🔹 مسئولیت علوم پزشکی فراتر از درمان است
دانشگاه علوم پزشکی یزد و سایر نهادهای سلامت، امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز دارند تا از چارچوب درمانمحور فاصله بگیرند و پیشگیری را به خط مقدم سیاست سلامت تبدیل کنند.
چه خوب است که بخشی از بودجههای سنگین دارویی و تجهیزات، صرف تولید محتوای آموزشی، برگزاری کمپینهای اطلاعرسانی، ترویج فعالیت بدنی، آموزش تغذیه سالم و تعامل هدفمند با رسانهها شود.
پیشگیری نهتنها ارزانتر، بلکه مؤثرتر و ماندگارتر از درمان است؛ چرا که فرهنگ، برخلاف دارو، اثر جانبی ندارد.
🔹 ضرورت نشستهای رسانهای مستمر
جای تأسف است که نشستهای خبری علوم پزشکی تنها در «هفته سلامت» یا «روز جهانی دیابت» برگزار میشود؛ درست زمانی که رسانهها انبوهی از اخبار مشابه دارند و موضوع اصلی در ازدحام پیامها گم میشود.
چه خوب است که ریاست و تمامی معاونتهای دانشگاه علوم پزشکی یزد، هر فصل دستکم یک نشست مستقل و موضوعمحور با اصحاب رسانه برگزار کنند؛ نشستهایی که صرفاً برای گزارش عملکرد نباشد، بلکه محلی برای گفتوگو، نقد، پرسش و پاسخ صریح با خبرنگاران باشد.
در چنین جلساتی، نهتنها عملکرد دستگاهها شفاف میشود، بلکه مردم نیز از واقعیتهای سلامت، از جمله آسیبهای ناشی از بیتوجهی به توصیههای پزشکی، مطلع میشوند. رسانهها نیز میتوانند حلقه ارتباطی مؤثری میان جامعه و متولیان سلامت باشند.
🔹 فرهنگسازی باید زنجیروار ادامه یابد
اطلاعرسانی سلامت نباید موسمی و مناسبتی باشد. سلامت جامعه با «روز جهانی» و «هفته ملی» مدیریت نمیشود.
باید زنجیرهای از آموزش، اطلاعرسانی و تکرار آگاهانه در طول سال برقرار باشد تا جامعه در برابر بیماریهای غیرواگیر مقاوم شود.
سلسله برنامههای منظم، از تولید محتوای رسانهای تا حضور کارشناسان در مدارس، ادارات و محافل عمومی، میتواند به تدریج فرهنگ پیشگیری را در جامعه نهادینه کند.
🔹 مخلص کلام اینکه :
دیابت، فشار خون، چاقی و دهها بیماری دیگر، محصول سالها غفلت از آموزش سلامتاند.
امروز وقت آن است که دانشگاه علوم پزشکی یزد، با نگاهی تازه و برنامهمحور، بهجای هزینههای کلان درمان، بر سرمایهگذاری در آگاهی، فرهنگ و پیشگیری تمرکز کند.
زیرا سلامت واقعی، نه در نسخه پزشک، بلکه در رفتار مردم، در سبک زندگی و در دانشی نهفته است که به موقع به جامعه منتقل شود.