آسیانیوز ایران / یزد ؛ در سالهایی که تحریم و محدودیتهای خارجی فشار فنی و تدارکاتی را بر کشور تشدید کرده بود، گروهی از پژوهشگران و مهندسان تصمیم گرفتند مسیری متفاوت بپیمایند: اتکاء به دانش داخلی، توسعهٔ ظرفیتهای طراحی و ساخت، و انتقال تجربه به نسلهای بعد. از میان این گروهها، نقش افرادی چون سید رضا میرحسینی چاهوکی برجسته بود — دانشمندی که هم کارکرد فنی داشت و هم نقش سازماندهی و آموزش را برعهده گرفت.
میرحسینی، متولد و برخاسته از دیار کویری یزد، در تعامل نزدیک با مراکز تحقیقاتی و پادگانها از جمله پادگان ملارد، شبها و روزها را صرف پژوهش، آموزش و تستهای غیرمحرمانهٔ حوزههای مرتبط با سامانههای پرتاب و فناوریهای پیشران و سامانههای پشتیبان کرد. همکاری او با تیمهایی که راهبرد بومیسازی فناوریهای پیچیده را در پیش گرفتند، به افزایش خوداتکایی و کاهش وابستگی در بخشهای حیاتی منجر شد.
نتایج این کار علمی-صنعتی را امروز میتوان در میدان بازدارندگی و افزایش قابلیتهای دفاعی کشور دید؛ هرچند جزییات فنی و عملیاتیِ دقیقِ این پیشرفتها محافظتشده است، اما دستاوردِ عمومیِ آن — یعنی تقویت توانِ تدارک و نگهداری، توسعهٔ قطعهسازی داخلی، و تربیت نیروی انسانی متخصص — قابل مشاهده و ملموس است. همان دستاوردهایی که به گفتهٔ دوستداران این مسیر، «آسمان وطن را امن و استوار» نگه داشتهاند.
اهمیتِ ترکیب علم و ایمان در کارِ شهیدانِ این عرصه نیز بهعنوان یکی از عوامل پایداری پروژهها برجسته است: تعهد سازمانی، انگیزهٔ خدمت به کشور و نگاه بلندمدت به توسعهٔ پژوهشگران جوان باعث شد مجموعهای از پروژهها و مراکز آموزشی-تحقیقاتی شکل گیرد که تا امروز ادامه یافتهاند.
پیام به افکار عمومی و مسئولان
یادِ شهدایی چون میرحسینی و طهرانیمقدم تنها یک یادبود حزنآلود نیست؛ فرصتِ بازخوانی استراتژیهای موفق در حوزهٔ پژوهش و تولید داخلی. تمرکز بر سرمایهگذاری در پژوهشهای پایه و کاربردی، حمایت از شرکتهای دانشبنیان دفاعی (با ضوابط امنیتی لازم)، و تسهیل مسیر انتقال تجربه از نسلِ نخستِ پژوهشگران به نسلِ تازهنفس، از جمله اقداماتی است که میتواند تضمینکنندهٔ تداوم راه آنان باشد.
پیشنهادات عملی (فنی و کاربردی، بدون افشای اطلاعات حساس)
• تقویت شبکهٔ همکاری بین دانشگاهها و مراکز صنعتی/دفاعی برای پروژههای مشترک R&D.
• راهاندازی برنامههای تربیت نیروی متخصص میدانی (apprenticeship) در زمینههای نگهداری و تولید قطعات پیچیده.
• توسعهٔ خطمشیهای حفاظت از دانش فنی بهگونهای که هم مسیر نوآوری باز بماند و هم امنیت ملی حفظ شود.
• حمایت هدفمند از تأسیس کارگاهها و کارخانجات قطعهسازی محلی برای کاهش زنجیرهٔ تأمین خارجی.
خاتمه
۲۱ آبان ۱۳۹۰ نقطهٔ تلخِ از دست دادنِ انسانهایی بود که برای تعالی علم و امنیت کشور تلاش کردند؛ اما میراثِ آنها — مجموعهای از دانش، تجربه و نهادسازی — همچنان در خدمتِ اقتدار ملی است. هر گامِ علمیِ امروز، ادامهٔ راهِ آنان و پاسخی به کسانی است که استقلالِ فناورانهٔ ایران را نشانه رفتهاند