آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
در حالی که گینه بیسائو هنوز از تنشهای سیاسی پس از انتخابات ریاستجمهوری رنج میبرد، خبرهای تازهای از یک کودتای نظامی در این کشور آفریقایی منتشر شده است. رسانههای فرانسوی و الجزیره گزارش دادند که همزمان با اعلام پیروزی از سوی رئیسجمهور فعلی و رقیبش، صدای تیراندازی شدید نزدیک کاخ ریاستجمهوری شنیده شده است. این رویداد در شرایطی رخ داده که رئیسجمهور گینه بیسائو اعلام کرده است در دفتر خود در کاخ ریاستجمهوری و در جریان یک «کودتا» دستگیر شده است. به گفته منابع، این کودتا توسط رئیس ستاد کل ارتش هدایت میشده است.
الجزیره به نقل از خبرگزاری فرانسه گزارش داد که ارتش از کنترل کامل گینه بیسائو خبر داده است. این خبر در حالی منتشر میشود که کشور با بحران سیاسی عمیقی روبرو است و نتایج انتخابات ریاستجمهوری همچنان مورد مناقشه قرار دارد. گینه بیسائو، یکی از فقیرترین کشورهای آفریقا، در سالهای اخیر شاهد چندین کودتای نظامی بوده است. این کشور با چالشهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی متعددی دست و پنجه نرم میکند و هرگونه بیثباتی میتواند اوضاع را پیچیدهتر کند. گزارشها حاکی از آن است که رئیسجمهور و رقیبش هر دو ادعای پیروزی در انتخابات را داشتهاند، اما هنوز هیچ نتیجه رسمی و قطعی اعلام نشده است. این ابهام سیاسی زمینه را برای بروز تنشهای بیشتر فراهم کرده است.
ارتش گینه بیسائو با اعلام کنترل کامل کشور، نشان داده است که قصد دارد نظم را برقرار کند. اما سوال اینجاست که آیا این اقدام میتواند به ثبات سیاسی منجر شود یا تنها آغاز دوره جدیدی از بیثباتی است؟ جامعه بینالمللی با نگرانی به تحولات گینه بیسائو نگاه میکند. سازمان ملل متحد و اتحادیه آفریقا بارها نسبت به خطرات کودتاهای نظامی در این منطقه هشدار دادهاند و خواستار بازگشت به نظم دموکراتیک شدهاند. در این شرایط، تحلیل دقیق و همهجانبه از ابعاد سیاسی، امنیتی و اجتماعی این کودتا ضروری است. در ادامه، به بررسی جزئیات بیشتر این خبر و تحلیل فنی و عمیق آن میپردازیم.
زمینههای سیاسی کودتا در گینه بیسائو
گینه بیسائو در سالهای اخیر با بیثباتی سیاسی مداومی روبرو بوده است. انتخابات ریاستجمهوری اخیر نیز با ادعای پیروزی همزمان دو نامزد، ابهام و تنش را افزایش داده است. این ابهام سیاسی زمینه را برای بروز کودتاهای نظامی فراهم کرده است. رئیسجمهور و رقیبش هر دو ادعای پیروزی در انتخابات را داشتهاند، اما هنوز هیچ نتیجه رسمی و قطعی اعلام نشده است. این وضعیت باعث شده است که ارتش به عنوان یک نیروی قدرتمند، وارد عرصه شود و کنترل اوضاع را در دست بگیرد. در گذشته نیز شاهد بودهایم که در شرایط مشابه، ارتش گینه بیسائو با مداخله نظامی سعی در برقراری نظم کرده است. اما این مداخلات اغلب به جای حل بحران، باعث تشدید آن شدهاند.
نقش ارتش در کودتا و کنترل کشور
ارتش گینه بیسائو با اعلام کنترل کامل کشور، نشان داده است که قصد دارد نظم را برقرار کند. اما سوال اینجاست که آیا این اقدام میتواند به ثبات سیاسی منجر شود یا تنها آغاز دوره جدیدی از بیثباتی است؟ رئیس ستاد کل ارتش به عنوان رهبر کودتا معرفی شده است. این نشان میدهد که ارتش به عنوان یک نهاد قدرتمند، نقش کلیدی در تعیین سرنوشت سیاسی کشور ایفا میکند. در بسیاری از کشورهای آفریقایی، ارتش به عنوان یک نیروی موثر در تغییرات سیاسی شناخته میشود. اما تجربه نشان داده است که مداخله نظامی اغلب به جای حل بحران، باعث تشدید آن میشود.
واکنش جامعه بینالمللی به کودتا
جامعه بینالمللی با نگرانی به تحولات گینه بیسائو نگاه میکند. سازمان ملل متحد و اتحادیه آفریقا بارها نسبت به خطرات کودتاهای نظامی در این منطقه هشدار دادهاند و خواستار بازگشت به نظم دموکراتیک شدهاند. بسیاری از کشورها و سازمانهای بینالمللی، کودتاهای نظامی را محکوم کرده و خواستار برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه هستند. اما آیا این واکنشها میتواند تاثیر واقعی بر اوضاع گینه بیسائو داشته باشد؟ تجربه نشان داده است که فشارهای بینالمللی اغلب نمیتواند به تنهایی باعث تغییرات اساسی در کشورهای آفریقایی شود. بلکه نیاز به همکاری داخلی و اراده سیاسی برای تغییر است.
تاثیرات اقتصادی و اجتماعی کودتا
گینه بیسائو یکی از فقیرترین کشورهای آفریقا است و هرگونه بیثباتی سیاسی میتواند اوضاع اقتصادی را بدتر کند. سرمایهگذاری خارجی کاهش مییابد و مردم با مشکلات بیشتری روبرو میشوند. کودتاهای نظامی اغلب باعث فرار سرمایه و کاهش اعتماد عمومی میشوند. این موضوع میتواند تاثیرات منفی بر زندگی روزمره مردم داشته باشد. در شرایط کنونی، مردم گینه بیسائو با چالشهای اقتصادی و اجتماعی متعددی روبرو هستند. بیثباتی سیاسی میتواند این چالشها را تشدید کند و آینده کشور را با ابهام بیشتری مواجه سازد.
آینده سیاسی گینه بیسائو پس از کودتا
آینده سیاسی گینه بیسائو پس از این کودتا بسیار مبهم است. ارتش با کنترل کامل کشور، ممکن است سعی در برقراری نظم داشته باشد، اما آیا این نظم پایدار خواهد بود؟ تجربه نشان داده است که کودتاهای نظامی اغلب به جای حل بحران، باعث تشدید آن میشوند. بنابراین، احتمال بروز تنشهای بیشتر و حتی جنگ داخلی وجود دارد. برای رسیدن به ثبات سیاسی، نیاز به همکاری همه جانبه نهادهای سیاسی و اجتماعی است. اما در شرایط کنونی، این همکاری بسیار دشوار به نظر میرسد.