هشدار تاج درباره احتمال عدم صدور ویزای آمریکا برای ملی‌پوشان دارای سابقه خدمت در سپاه

آسیانیوز ایران؛ سرویس ورزشی:

ابهامات درباره حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۲۰۲۶ که بخشی از بازی‌های آن در آمریکا برگزار می‌شود، همچنان ادامه دارد. یکی از نگرانی‌های اصلی، احتمال عدم صدور ویزای ایالات متحده برای بازیکنان و کادر فنی دارای سابقه خدمت سربازی در سپاه پاسداران است. مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال ایران، در اظهارات جدیدی به این موضوع حساس اشاره کرده است. او هشدار داد که بازیکنانی که خدمت سربازی خود را در نهادهایی مانند سپاه گذرانده‌اند، ممکن است برای دریافت ویزای آمریکا «دچار اشکالاتی» شوند. تاج تأکید کرد که فدراسیون برای این سناریو «باید جایگزین داشته باشد». این سخن نشان می‌دهد که احتمال محرومیت برخی ستاره‌های تیم ملی از سفر به آمریکا، در برنامه‌ریزی‌های فدراسیون به عنوان یک ریسک جدی در نظر گرفته شده است. رئیس فدراسیون همچنین از اعتراض به فیفا در این زمینه خبر داد. به گفته او، فیفا می‌توانست «محکم‌تر جلوی آمریکا در بیاید». این بیان حاکی از نارضایتی از عملکرد نهاد جهانی فوتبال در تضمین دسترسی همه بازیکنان به محل برگزاری مسابقات است.

تاج به یک مورد عینی اشاره کرد: سعید الهویی، مربی تیم ملی، به دلیل محل خدمت سربازی خود، موفق به دریافت ویزای آمریکا نشده است. این سابقه، نگرانی‌ها درباره سایر اعضای تیم با شرایط مشابه را افزایش داده است. این چالش در حالی مطرح می‌شود که ایران پس از صعود تاریخی به جام جهانی، در حال آماده‌سازی برای حضور در این رقابتهاست. حضور در خاک آمریکا برای برگزاری برخی بازی‌های مرحله گروهی یا مراحل بعدی، بخشی احتمالی از این سفر است. مسئله ویزا می‌تواند تأثیر مستقیمی بر ترکیب نهایی و قدرت تیم ملی ایران بگذارد. ممکن است فدراسیون مجبور شود از همان ابتدا بازیکنان بدون این چالش را در ترکیب قرار دهد یا برای حل سیاسی مشکل تلاش کند. در ادامه، تحلیل عمیق‌تری از ابعاد حقوقی و سیاسی این موضوع، واکنش‌های احتمالی و راهکارهای پیش روی فدراسیون فوتبال ایران ارائه خواهد شد.

تحلیل قانونی و سیاسی ممنوعیت صدور ویزای آمریکا برای اعضای سپاه

ایالات متحده، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به عنوان یک «سازمان تروریستی خارجی» (FTO) فهرست کرده است. بر این اساس، هرگونه ارتباط مستقیم یا حمایت مادی از این نهاد می‌تواند منجر به ممنوعیت ورود به خاک آمریکا شود. خدمت سربازی اجباری در ایران، حتی اگر در واحدهای سپاه انجام شده باشد، از دید حقوق بین‌الملل ممکن است «ارتباط داوطلبانه» محسوب نشود. اما رویه عملی اداره مهاجرت آمریکا (USCIS) غالباً سخت‌گیرانه است و ممکن است همین خدمت اجباری را نیز مانع ورود بداند. پرونده سعید الهویی به عنوان یک سابقه، نشان می‌دهد که این سیاست در گذشته نیز اجرا شده است. این موضوع باعث می‌شود نگرانی درباره بازیکنان فعلی (که بسیاری از آنها در سن خدمت سربازی هستند) جدی باشد.

تأثیر احتمالی بر ترکیب تیم ملی و راهکارهای فنی فدراسیون

اگر احتمال محرومیت حتی برای چند بازیکن کلیدی وجود داشته باشد، فدراسیون و سرمربی تیم ملی باید از هم اکنون برنامه‌ریزی کنند. «داشتن جایگزین» که تاج به آن اشاره کرد، می‌تواند به معنای تست بازیکنان جایگزین در اردوها و بازی‌های تدارکاتی باشد. این موضوع ممکن است بر استراتژی کلی تیم نیز تأثیر بگذارد. اگر بازیکنان با یک ویژگی خاص (مثلاً مهاجم یا هافبک خلاق) در معرض خطر باشند، شاید تاکتیک تیم به سمتی تغییر کند که وابستگی کمتری به آن پست خاص داشته باشد. همچنین فدراسیون ممکن است مجبور شود با بازیکنان جوان‌تری که هنوز خدمت سربازی نکرده‌اند یا در محل دیگری خدمت کرده‌اند، قرارداد ببندد و آن ها را برای جام جهانی آماده کند. این یک ریسک بزرگ است.

نقش فیفا و مسئولیت آن در تضمین دسترسی برابر

طبق مقررات فیفا، میزبان جام جهانی موظف است تمامی مجوزهای لازم برای ورود بازیکنان، مقامات و تماشاگران را صادر کند. اگر کشوری نتواند این تضمین را بدهد، می‌تواند میزبانی خود را از دست بدهد. اعتراض فدراسیون ایران به فیفا بر این اساس است. اما با توجه به روابط خاص آمریکا و ایران و نیز دیدگاه واشنگتن درباره سپاه، بعید است فیفا بتواند فشار تعیین‌کننده‌ای بر آمریکا وارد کند. فیفا معمولاً در چنین مسائل سیاسی عمیقی وارد نمی‌شود. راهکار ممکن، درخواست ایران از فیفا برای مذاکره با مقامات آمریکایی و دریافت «معافیت ورزشی» ویژه برای تمامی اعضای کاروان ورزشی ایران است. اما موفقیت چنین درخواستی نامشخص است.

واکنش‌های داخلی و ابعاد سیاسی-اجتماعی ماجرا

این موضوع به سرعت می‌تواند در داخل ایران به یک مسئله سیاسی و رسانه‌ای تبدیل شود. اگر بازیکنان محبوبی به دلیل خدمت سربازی در سپاه (که یک نهاد رسمی کشور است) از حضور در جام جهانی محروم شوند، موجی از نارضایتی و انتقاد از سیاست خارجی آمریکا ایجاد خواهد شد. از سوی دیگر، ممکن است فشارهای داخلی بر فدراسیون و بازیکنان برای «سربازی نرفتن در سپاه» افزایش یابد. این می‌تواند برای بازیکنان جوانی که هنوز خدمت نکرده‌اند، یک دوراهی سخت ایجاد کند. واکنش نهادهای ایرانی مانند سپاه و مجلس نیز مهم خواهد بود. ممکن است آنها خواستار موضع‌گیری قوی دولت و دیپلماسی ورزشی شوند. این موضوع از یک چالش اداری به یک موضوع حاکمیتی ارتقا می‌یابد.

سناریوهای پیش رو و احتمال‌های مختلف

1. سناریوی اول (خوشبینانه)

   مذاکرات پشت پرده فیفا و دولت آمریکا به صدور ویزای گروهی برای تمام کاروان ایران منجر شود. آمریکا ممکن است برای جلوگیری از حاشیه‌سازی ورزشی، چشم‌پوشی کند.

2. سناریوی دوم (محتمل‌تر)

   آمریکا بر موضع خود پایبند بماند. در این حالت، فدراسیون ایران باید به طور محرمانه از تمام بازیکنان استعلام کند و ترکیبی را به جام جهانی ببرد که هیچ مشکل سابقه‌ای نداشته باشند. این به معنای احتمال حذف برخی بازیکنان کلیدی است.

3. سناریوی سوم (بدبینانه)

   مشکل تنها در آستانه مسابقات آشکار شود و به یک بحران بزرگ تبدیل گردد. حتی ممکن است تیم ایران مجبور به انصراف از بازی در خاک آمریکا شود (در صورت پیشرفت به مراحل بعدی که در آمریکاست) یا بازی‌هایش در کشور ثالثی برگزار شود که برای فیفا چالش‌برانگیز است.