آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:
فریبرز عربنیا، بهتازگی با انتشار ویدیویی، از تصمیم برای بازگشت به ایران پس از حدود هشت سال خبر داده و اعلام کرده است طی چند هفته آینده این اتفاق رخ خواهد داد. عربنیا که قرار بوده در پروژهای تاریخی در نقش رستم پس از آخرین همکاری خود در سریال «مختارنامه»، به ایفای نقش بپردازد، یادآور شده به دلایلی این پروژه متوقف و سرمایهگذار منصرف شده است. این بازیگر در پیامی تصویری گفت: «خودم را آماده کرده بودم پس از رفتن از ایران، با نقش «مختار» دوباره همراه با «رستم» به ایران بازگردم، ولی ناگهان همه چیز برایم متوقف شد؛ تا اینکه اخبار مربوط به جنگ میان ایران و اسرائیل شدت گرفت.» به گفته عرب نیا «اکنون مرزها دوباره باز شده است. من از حدود یک ماه و نیم پیش در تدارک بازگشت به ایران بودم و امکانپذیر نمیشد، ظاهراً مشکل گذرنامه نیز برطرف شده، امیدوارم بتوانم طی چند هفته آینده به ایران، کشور عزیزمان، بازگردم.»
من هرگز قصد ترک همیشگی ایران را نداشتم
عربنیا تأکید کرد: «من هرگز قصد ترک همیشگی ایران را نداشتم. بارها گفته بودم تا پسرم سر و سامان بگیرد، منتظر میمانم. دیدم اگر بخواهم صبر کنم تا همه پیچیدگیها به آرامش و به روال روزمره بازگردند، ممکن است زمان زیادی طول بکشد. ما ایرانیها زندهایم برای آنکه آرام نگیریم.» فارغ از اتفاقات شخصی برای فریبرز عربنیا، بازگشت او به ایران و حضور در نقش «رستم» میتواند یک اتفاق خوب برای سینمای ایران باشد تا او بار دیگر با تکیه بر توانمندیهای فردی و هنریاش بتواند در شمایل یک قهرمان ظاهر شود. این بار در شمایل یک قهرمان و اسطوره ایرانی.
بازی در نقش رستم؛ بازگشتی با شکوه برای عرب نیا
بدون شک بازی او در نقش «رستم» دشوارتر از نقش «مختار» خواهد بود. هم به دلیل تصویری که در حافظه مخاطب از بازی او در نقش مختار وجود دارد، توقع از او برای این نقش بیشتر خواهد بود و هم ناخودآگاه یک امکان مقایسهای در ذهن مردم به وجود آمده که او را با نقش تاریخی پیشین او در سریال «مختارنامه» بسنجند. از سوی دیگر این بار قرار است که او نقش یک کاراکتر ایرانی را بازی کند که تصوری عمومی از او در ذهن و حافظه مردم ایران ثبت است و پرسوناژ ناآشنایی نیست. اغلب مردم مختار ثقفی را نمیشناختند و خیلیها حتی نامش را هم نشنیده بودند اما «رستم» قهرمانی شناخته شده و یک اسطوره ایرانی است که بالطبع حساسیتها بر سر آن بیشتر است و همه این دلایل موجب میشود تا فریبرز عربنیا با نقش پرچالشتری از مختار روبهرو باشد. از سوی دیگر بازی در نقش رستم، برای او به ویژه در این زمانه که مفهوم ایران و ایرانی و جایگاه وطن و کیان آن، اهمیت مضاعفی یافته و ارزش و اعتبار پررنگتری پیدا کرده است. این یک شانس حرفهای و تاریخی برای فریبزعربنیاست که میتواند بازگشتش به ایران را به بازگشتی باشکوه تبدیل کند.
بیوگرافی فریبرز عربنیا
قطعا شما نیز با نام فریبرز عرب نیا آشنایی دارید. یکی از کارهای موفق و مشهور او فیلم شوکران در سال ۱۳۷۷ و فیلم شیفته بود که فریبرز عرب نیا را به عنوان یکی از چهرههای برتر دهه هفتاد سینمای ایران معرفی کرد. علاوه بر اینها، فریبرز عرب نیا را همیشه در کارهای کارگردانان مشهوری مانند بهرام بیضایی، ایرج قادری، مسعود کیمیایی، ابراهیم حاتمی کیا و… دیده ایم.فریبرز عربنیا بازیگر و کارگردان متولد ۲۵ فروردین ۱۳۴۳ در تهران است. وی از سال ۱۳۶۸ تا کنون در سینما و تلویزیون فعالیت دارشته و یک تجربه کارگردانی نیز در کارنامه هنری خود دارد. وی در سال ۱۳۶۰ مدرک دیپلم ریاضی و فیزیک گرفت و پس از گذراندن دورههای سربازی در سال ۱۳۶۴ به ترکیه رفت و در دانشگاه خاورمیانه آنکارا در رشتهی مدیریت مشغول به تحصیل شد؛ ولی دانشگاه را در میانه راه رها کرد و به ایران بازگشت تا در رشته مورد علاقه خود فعالیت کند. او پس از بازگشت علاوه بر گذراندن دورههای بازیگری موفق به اخذ مدرک کارشناسی رشته گرافیک (ارتباط تصویری) از دانشگاه هنر شد.
ازدواج و خانواده
او در سال ۱۳۷۰ با آتنه فقیه نصیری ازدواج کرد، ولی این ازدواج در نهایت منجر به طلاق شد. سپس در سال ۱۳۷۹ با عسل بدیعی ازدواج کرد ولی پس ۴ سال از یکدیگر جدا شدند. فریبرز عرب نیا یک فرزند به نام جانیار دارد که حاصل ازدواج دوم او است.
شروع فعالیت
فریبرز عرب نیا از سال ۱۳۶۸ تا کنون مشغول به فعالیت است. وی پس از گذراندن دورههای تخصصی تئاتر زیر نظر حمید سمندریان و دورههای سینما در مجتمع آموزشی سینما به شکل حرفهای وارد این عرصه شد به گونهای که توانست از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۴ به عنوان بازیگر نقش دوم و سوم در چند نمایش حضور پیدا کند.
اولین تجربهی کارگردانی
آقای عرب نیا علاوه بر بازیگری دستی هم در کارگردانی دارد و اولین تجربه کارگردانی خود را با سریال ۷ قسمتی »رنگ شک« در سال ۹۲ تجربه کرد که از شبکه سه پخش شد.
فریبرز عرب نیا در مختارنامه
یکی از شاهکارهای هنری فریبرز عرب نیا بازی در فیلم مختارنامه بود. وی بیش از ۵ سال از عمر هنری خود را برای فیلم پر بینندهی مختار گذراند و در نقش مختار ثقفی ایفای نقش کرد. جالب است بدانید وی پس از بازی در مجموعه مختارنامه در سال ۲۰۱۳ نامش در رتبه ۳۶ در بین ۱۰۰ صفحه فارسی پربازدید ویکی پدیا با ۱۸۸۰۰۰ بازدید به چشم میخورد.
چرا فریبرز عرب نیا به جای جمشید هاشمپور برای نقش «مختار» انتخاب شد؟
صفحه اینستاگرام شبکه آیفیلم نظرسنجی به راه انداخت و در آن از کاربران و فالوورهای خود پرسید شما چه کسی را برای نقش مختار انتخاب میکنید؟ سه گزینه این پرسش هم فریبرز عربنیا، جمشید هاشمپور و علیرضا شجاعنوری بود. پاسخ اغلب مردم انتخاب فریبرز عربنیا بود و این نشان میدهد داود میرباقری در نهایت انتخاب هوشمندانهای برای ایفای مهمترین شخصیت سریالش داشته و بازیگری که او برای ایفای نقش قهرمان قصه خود برگزیده در دل و جان و ذهن مردم نشسته است. جمشید هاشمپور گرچه بازیگر توانایی است و چهره و صورت قهرمان گونهای برای ایفای نقش مختار داشته اما فاقد آن شمایل معنوی و روحانی برای ایفای شخصیتی است که وجوه مذهبی برجستهای دارد. ضمن اینکه مخاطب در حافظه تصویری خود همواره او را با شخصیت جمشید آریا و نقش زینال بندری به یاد میآورند. همین تصویر ذهنی میتوانست مانع جدّی برای پذیرش و درونیشدن نقش مختار در نزد مخاطب شود. گرچه طولانی بودن سریال و فقدان توان جسمی جمشید هاشمپور با توجه به سن و سالش دلیل انصراف کارگردان از انتخاب این بازیگر بود، اما به نظر میرسد بدون این مسئله هم انتخاب او نمیتوانست به اندازه فریبرز عربنیا تأثیرگذار باشد.
علیرضا شجاع نوری اگرچه به اصطلاح از شمایل روحانی برخوردار است که از این ویژگی به درستی در روز واقعه استفاده شده اما چهرهاش فاقد آن صلابت و اقتدار برای نقش مختار بود. شکل چشم و شیوه نگاه شجاعنوری واجد نوعی حیرت و حیرانی است که متناسب با نقش جوان نصرانی در روز واقعه بود، اما مختار به دلیل ویژگیها و خصلتهای فردی و رزمیاش که فرمانده و منتقم بود، به نگاهی نافذ، جدّی و چهره با صلابتتری نیاز داشت که فریبرز عربنیا واجد آن بود و به کاراکتر مختار جذبه و کاریزمای خاصی میبخشید. حتی اگر بخواهیم از حیث تُن و جنس صدا هم به این بازیگران نگاه کنیم، مایه و ردیف صدایی عربنیا برای این نقش مناسبتر بود. گرچه برخی بر دوبله برای این نقش تأکید داشتند اما به نظر میرسد صدای خود عربنیا به ناب و خالص بودن نقش کمک بیشتری میکرد و به او این فرصت را میداد تا کنش و واکنشهای کلامی خود را مماس با حقیقت آن حالت و وضعیت انطباق دهد و بازی طبیعیتری را از او شاهد باشیم. به عبارت دیگر صدای خشدار عربنیا و نگاه نافذش به عنوان دو مؤلفه مهم در بازی بیانی و چهرهای به بازنمایی مقتدرانه و با صلابت در ایفای نقش مختار کمک کرده است. برخی هم معتقدند که داریوش ارجمند انتخاب بهتری برای این نقش بود اما به چند دلیل باید این نظر را نفی کرد. اول به دلیل عدم تناسب سن و سال ارجمند با مختار و دوم به دلیل تصویری که مردم از او به عنوان مالکاشتر داشتند و همچنان او را با این نقش به یاد میآورند و قطعاً هضم آن نقش در نقش جدید کار دشواری بود و مختار نمیتوانست در شمایل و کسوت او باورپذیر شود. از سوی دیگر فریبرز عربنیا پیش از مختارنامه، در سینما به ویژه دو فیلم «ضیافت» مسعود کیمیایی و «شوکران» بهروز افخمی قابلیت و توانایی خود را برای تبدیل شدن به یک قهرمان اثبات کرده بود و به نظر میرسد داود میرباقری این سوابق را هم در انتخاب او لحاظ کرده است.
حواشی و جنجالهای فریبرز عرب نیا
آقای عرب نیا در سال ۱۳۹۱ به دلیل اختلافی که با ابراهیم حاتمی کیا پیدا کرده بود در سکانس پایانی فیلم چ حاضر نشده و کارگردان مجبور به استفاده از بدل به جای وی شد. همچنین اختلاف و جنجالهای فریبرز عرب نیا و حامد بهداد بعد از فیلم سینمایی پرتقال خونی جنجالهای زیادی به پا کرد و بعد از حضور عرب نیا در برنامه تلویزیونی هفت به اوج خود رسید و باعث موضعگیریهای بسیار این دو علیه یکدیگر شد.
سرگرمی و اوقات فراقت
فریبرز عرب نیا گفته که اوقات فراغت خود را با ورزش و مطالعه میگذراند، ولی بیشتر وقتش صرف آشپزی، خانه داری، سامان دادن به کارهای جانیار و کمک به او در کارهایش میشود.
مهاجرت از ایران از زبان خودش
«هرگز قصد مهاجرت دائمی از ایران را ندارم و دلیل من از سفر طولانی مدت، شرایط زندگی شخصی ام است و اینکه میخواهم در کنار پسرم باشم که قرار است تحصیلش را در کشور دیگری ادامه بدهد.»
فریبرز عربنیا و بازی در سریال هالیوودی
وی در پیامی در اینستاگرام نوشت: «آغازی دوباره در بازیگری و این بار در هالیوود و از صفر رقم خورد تا با نقشی کوتاه در فصل دوم “The Old Man”، در اپیزود یکم و در کنار جف بریجز و جان لیسگو با شما دیدار تازه کنم. با این امید که با کارها و نقشهای آینده، برای شما پروندهای دریادماندنی به جا بگذارم. دلتنگ دیدارتان، آرزومند روزگاری خوش و شایستهی مردم عزیز ایران. در پناه حق، شاد و تندرست باشید و سربلند.« سریال اکشن- جنایی پیرمرد در حال حاضر از شبکه FX پخش میشود فصل اول آن در 7 قسمت در سال 2022 پخش شد و فصل دوم هم که شامل 8 قسمت است از پنجشنبه (22 شهریور/ 12 سپتامبر) با پخش دو اپیزود اولیه آن کلید خورده است.
فعالیتهای فریبرز عرب نیا
کارهای سینمایی
- ۱۳۹۴؛ آخرین بار کی سحر را دیدی؟ به کارکردانی فرزاد مؤتمن
- ۱۳۹۴؛ گاهی به کارگردانی محمدرضا رحمانی
- ۱۳۹۲؛ چ به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا
- ۱۳۸۹؛ پرتقال خونی به کارگردانی سیروس الوند
- ۱۳۸۹؛ پنهان به کارگردانی مهدی رحمانی
- ۱۳۸۹؛ خاک و آتش به کارگردانی مهدی صباغزاده
- ۱۳۸۸؛ شکلات داغ به کارگردانی حامد کلاهداری
- ۱۳۸۷؛ صندلی خالی به کارگردانی سامان استرکی
- ۱۳۸۷؛ طاووسهای بیپر به کارگردانی جواد مزدآبادی
- ۱۳۸۲؛ باجخور به کارگردانی فرزاد مؤتمن
- ۱۳۸۲؛ برگ برنده به کارگردانی سیروس الوند
- ۱۳۸۲؛ پروانهای در باد به کارکردانی عباس رافعی
- ۱۳۸۱؛ دختری در قفس به کارگردانی قدرتالله صلحمیرزایی
- ۱۳۸۱؛ ستارههای سربی به کارکردانی مهدی ودادی
- ۱۳۸۱؛ عطش به کارگردانی محمدحسین فرحبخش
- ۱۳۷۹؛ از صمیم قلب به کارگردانی بهرام کاظمی
- ۱۳۷۹؛ رنگ شب به کارگردانی محمدعلی سجادی
- ۱۳۷۹؛ شیفته به کارگردانی محمدعلی سجادی
- ۱۳۷۹؛ هزاران زن مثل من به کارگردانی رضا کریمی
- ۱۳۷۹؛ هفتپرده به کارگردانی فرزاد مؤتمن
- ۱۳۷۸؛ بادامهای تلخ به کارگردانی کاظم معصومی
- ۱۳۷۸؛ دلباخته به کارگردانی خسرو معصومی
- ۱۳۷۸؛ سحرگاه پیروزی به کارگردانی حسین بلنده
- ۱۳۷۷؛ شوکران به کارگردانی بهروز افخمی
- ۱۳۷۷؛ طوطیا به کارگردانی ایرج قادری
- ۱۳۷۶؛ جهان پهلوان تختی به کارگردانی بهروز افخمی
- ۱۳۷۶؛ شاهرگ به کارگردانی علی غفاری
- ۱۳۷۵؛ بالاتر از خطر به کارگردانی سعید عالمزاده
- ۱۳۷۵؛ سلطان به کارگردانی مسعود کیمیایی
- ۱۳۷۴؛ ضیافت به کارگردانی مسعود کیمیایی
- ۱۳۷۴؛ فرار مرگبار به کارگردانی تورج منصوری
- ۱۳۷۳؛ بوی خوش زندگی ابوالحسن داوودی
- ۱۳۷۳؛ سالهای بیقراری به کارگردانی مسعود نوایی
- ۱۳۷۳؛ کاکادو به کارگردانی تهمینه میلانی
- ۱۳۷۳؛ مرد پنجم به کارگردانی سیدمحسن شهابی
- ۱۳۷۲؛ من زمین را دوست دارم به کارگردانی ابوالحسن داوودی
- ۱۳۷۱؛ خسوف به کارگردانی رسول ملاقلی پور
- ۱۳۷۰؛ مسافران به کارگردانی بهرام بیضایی
- ۱۳۷۰؛ وصل نیکان به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا
- ۱۳۶۹؛ آهوی وحشی به کارگردانی حمید خیرالدین
مجموعههای تلویزیونی
- ۱۳۹۳؛ رنگ شک به کارگردانی فریبرز عربنیا
- ۱۳۹۰؛ مختارنامه به کارگردانی داود میرباقری
- ۱۳۷۹؛ وکیل به کارگردانی سیروس مقدم
- ۱۳۷۱؛ مزد ترس به کارگردانی حمید تمجیدی
- ۱۳۷۱؛ چشمه زندگی به کارگردانی حمید خیرالدین
فیلمهای تلویزیونی
۱۳۸۷؛ عملیات مانگرو به کارگردانی مهدی صباغ زاده
جوایز و افتخارات
جشن بزرگ سینمای ایران
- ۱۳۷۹؛ برای فیلم شیفته؛ نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد؛ برنده تندیس زرین
- ۱۳۷۷؛ برای فیلم جهان پهلوان تختی؛ نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد؛ برنده تندیس زرین
جشنواره بینالمللی فیلم مقاومت
۱۳۹۱؛ فیلم خاک و آتش؛ نامزد بهترین بازیگر مرد
رتبهها
- دومین بازیگر برتر سال به انتخاب نویسندگان و منتقدان سینمایی ایران در سال ۱۳۷۹ برای بازی در فیلم شوکران
- دومین بازیگر برتر سال به انتخاب نویسندگان و منتقدان سینمایی ایران در سال ۱۳۷۶ برای بازی در فیلم سلطان
دلایل اهمیت بازگشت عربنیا
- تأثیر بر صنعت سینما: بازگشت بازیگری با سابقه و توانمند
- نمادین بودن: بازگشت هنرمندانی که به دلایل مختلف ایران را ترک کردهاند
- فرصتهای جدید: امکان احیای پروژه "رستم" یا مشارکت در آثار دیگر
چالشهای پیش روی عرب نیا
- تطابق با انتظارات مخاطبان از نقش رستم
- فضای متفاوت سینمای ایران پس از ۸ سال
- امکان بازگشت مجدد به خارج در صورت عدم یافتن پروژههای مناسب