آسیانیوز ایران؛ سرویس علم و تکنولوژی:
آسمان شب ایران در شرف میزبانی یکی از تماشاییترین نمایشهای طبیعت است. در شب یکشنبه، ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ (مصادف با ۷ سپتامبر ۲۰۲۵)، ماه کامل به طور کامل به درون سایه زمین فرو میرود و پدیده خسوف کامل (ماهگرفتگی کامل) را رقم میزند. این رویداد نجومی باشکوه که با چشم غیرمسلح به راحتی قابل مشاهده است، فرصتی استثنایی برای منجمان آماتور و تمام علاقهمندان به زیباییهای کیهان فراهم میکند. ماه در طول این گرفت، به رنگ نارنجی متمایل به قرمز (موسوم به ماه خونین) درخواهد آمد که حاصل پراکندگی نور خورشید در جو زمین است.
خسوف کامل زمانی رخ میدهد که زمین دقیقاً بین خورشید و ماه قرار گیرد و سایه زمین تمام سطح ماه را بپوشاند. این همترازی کامل، که به "ماه گرفتگی کلی" معروف است، چندین ساعت به طول خواهد انجامید. این پدیده نه تنها در ایران، که در بخشهای گستردهای از جهان از جمله اروپا، آفریقا، آسیا و استرالیا قابل رصد خواهد بود و علاقهمندان میتوانند با دوربینهای دوچشمی یا تلسکوپهای کوچک، جزئیات بیشتری از این نمایش آسمانی را تماشا کنند.
تحلیل فنی و اطلاعات رصدی
زمانبندی دقیق خسوف (به وقت محلی ایران)
- شروع گرفت نیمسایه: شنبه شب، ۱۶ شهریور، ساعت ۲۳:۳۰ (شروع نامحسوس)
- شروع گرفت جزئی: یکشنبه، ۱۷ شهریور، ساعت ۰۰:۴۵ (قابل مشاهده)
- شروع گرفت کامل: ساعت ۰۲:۱۱ (ابتدای مرحله totality)
- اوج گرفت کامل: ساعت ۰۲:۴۷
- پایان گرفت کامل: ساعت ۰۳:۲۳
- پایان گرفت جزئی: ساعت ۰۴:۴۹
- پایان گرفت نیمسایه: ساعت ۰۶:۰۴ (غروب ماه)
چرا ماه قرمز میشود؟
نور خورشید در حین عبور از جو زمین، پراکنده میشود. طولموجهای آبی و سبز بیشتر پراکنده شده و طولموجهای قرمز به سوی ماه ادامه مسیر میدهند. این نور قرمز است که ماه را در خلال گرفت کامل، به رنگ مسحورکننده قرمز-نارنجی روشن میکند.
اهمیت علمی و فرهنگی
خسوفها همواره برای منجمان فرصتی برای مطالعه جو زمین و دمای سطح ماه فراهم کردهاند. از دیدگاه فرهنگی، این پدیده در بسیاری از تمدنها نماد تحول و دگرگونی بوده و اغلب با افسانهها و باورهای مختلفی همراه است.
نکات رصدی
-
نیاز به ابزار خاص
برای رصد این پدیده نیاز به تلسکوپ یا ابزار خاصی نیست و با چشم غیرمسلح به راحتی قابل مشاهده است.
-
مکان رصد
مکانی به دور از آلودگی نوری شهرها، بهترین دید را ارائه میدهد.
-
عکاسی
علاقهمندان به عکاسی نجومی میتوانند با استفاده از سهپایه و دوربینهای DSLR، تصاویر خیرهکنندهای از این رویداد ثبت کنند.