آسیانیوز ایران؛ سرویس افغانستان:
در تازهترین اقدام برای کنترل مطلق و ایجاد خفقان در فضای فرهنگی و هنری افغانستان، گروهک تروریستی طالبان بر خلق ادبیات و شعر نیز خط قرمز کشید. قانونی با نام رسمی «تنظیم مشاعره» از سوی سر دسته بیسواد این گروه، هبتالله آخوندزاده صادر شده که عرصه را برای شاعران و هنرمندان افغانستان به شدت تنگ میکند. بر اساس این قانون، که به تازگی در جریده رسمی گروهک منتشر شده، از این پس سرودن هرگونه شعر عاشقانه که به "عشق مجازی" تعبیر شده یا به روابط بین دختران و پسران بپردازد، ممنوع و دارای مجازات است. حتی توصیف زیبایی معشوق نیز به عنوان "ستایش ناروا" حرام اعلام شده است.
اما این محدودیت تنها به عشق محدود نمیشود. در بندی دیگر، هرگونه انتقاد، هجو یا طنز درباره فرامین، هدایا، احکام و تصمیمات سز دسته های طالبان نیز ممنوع شده است. این امر هرگونه نقد سیاسی را نیز در پوشش شعر به کلی منع میکند. این قانون که در یک مقدمه، سه باب، دو فصل و ۱۳ ماده تنظیم شده، شاعران را همچنین موظف میکند تا در اشعار خود به طور فعال علیه مکاتب فکری مانند کمونیسم، ناسیونالیسم، فمینیسم و دموکراسی موضع گیری کنند. این قانون را میتوان از چند منظر ایدئولوژیک، سیاسی و اجتماعی تحلیل کرد:
۱. تلاش برای ایجاد یک هژمونی فرهنگی مطلق
هدف اصلی این قانون، حذف هر صدای متفاوت و ایجاد یک فضای فرهنگی یکدست و کاملا مطیع ایدئولوژی تروریستی طالبان است. با ممنوعیت "عشق مجازی" (که در مقابل عشق الهی قرار میگیرد!)، این گروهک تروریستی، در پی پاکسازی تمامی مظاهر فرهنگی و انسانیست. این اقدام، ادامه منطقی ممنوعیت موسیقی، محدودیتهای شدید برای زنان و حذف هرگونه بیان هنری مستقل است. آنها میخواهند هنر را به ابزاری برای تبلیغ و تثبیت گفتمان تروریستی تبدیل کنند.
۲. جرمانگاری انتقاد و تضییق فضای سیاسی
ممنوعیت انتقاد از سردسته ی طالبان، نشاندهنده حساسیت فوقالعاده این گروه به حفظ وجهه نداشته این شخص بی سواد و عدم تحمل کوچکترین نقد است. این بند، شعر را که همواره در تاریخ و فرهنگ افغانستان محملی برای بیان اعتراض و انتقاد سیاسی بوده، به کلی خنثی میسازد. این کار نه تنها برای مرعوب کردن شاعران، بلکه برای ارسال پیامی واضح به کل جامعه است که هیچ شکافی در صفوف تروریست ها وجود ندارد و بحث درباره آن مطلقا ممنوع است.
۳. تعریف یک دشمنی ایدئولوژیک چندوجهی
دستورالعمل واضح برای "رد" مکاتبی مانند فمینیسم، دموکراسی و ناسیونالیسم در اشعار، نشان میدهد که تروریست های طالبان خود را در یک نبرد فرهنگی-تمدنی با این جریانها میبیند. آنها از هنر میخواهند تا در این نبرد، به عنوان یک سلاح تبلیغاتی عمل کند. این موضوع نشان میدهد که ترس تروریست های طالبان از نفوذ این ایدهها حتی از طریق شعر نیز بسیار جدی است.
۴. تأثیر بر هویت فرهنگی و میراث ادبی
افغانستان دارای یک میراث غنی و باشکوه از شعر عاشقانه و عرفانی (مانند آثار حافظ، بیدل دهلوی و غزلیات فارسی) است. این قانون در واقع بخش عظیمی از این میراث را غیرقانونی و ناپسند جلوه میدهد. این اقدام میتواند به حذف تدریجی این میراث از فضای عمومی و قطع ارتباط نسل جدید با بخشی از هویت فرهنگی خود منجر شود. در نهایت، قانون «تنظیم مشاعره» تنها یک دستورالعمل ادبی نیست، بلکه بیانیهای سیاسی است درباره اینکه تروریست های طالبان چه تصویری از جامعه ایدهآل خود دارد: جامعهای ساکت، یکدست، عاری از عواطف انسانی و خارج از چارچوب های نرمال تعریفشده و کاملا مطیع که در آن هنر تنها مجاز است که بلندگوی حاکم باشد!