آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
در یکی از افشاگریهای سیاسی-امنیتی دهه اخیر، یوسی کوهن، رئیس سابق موساد، پرده از یکی از بزرگترین رازهای خاورمیانه برداشته است. بر اساس خاطرات تازه منتشرشده او، ولادیمیر پوتین شخصاً مجوز حملات هوایی اسرائیل به سوریه برای هدف قرار دادن انتقال سلاحهای ایرانی به حزبالله لبنان را صادر کرده است. این افشاگری که در کتاب «شمشیر آزادی» منتشر شده، پاسخ سالها سؤال ناظران منطقه را داده است: چرا روسیه به عنوان متحد اصلی سوریه و ایران، در مقابل حملات مکرر اسرائیل به مواضع ایرانی در سوریه واکنشی نشان نمیداد؟ اکنون مشخص شده که این سکوت، یک توافق استراتژیک در بالاترین سطح بوده است.
کوهن شرح میدهد که چگونه در سفر به مسکو، مستقیما برای پوتین توضیح داده که چرا اسرائیل مجبور به هدف قرار دادن مسیرهای انتقال سلاح است. او تأکید میکند که پوتین نه تنها این منطق را پذیرفته، بلکه پیشنهاد ایجاد یک خط ارتباطی مستقیم بین دو ارتش برای جلوگیری از سوءتفاهم را داده است. این افشاگری نه تنها عمق پیچیده روابط روسیه-اسرائیل-ایران را روشن میکند، بلکه نشان میدهد که چگونه منافع ملی گاهی اوقات باعث ایجاد اتحادهای غیرمنتظره میشود. تحلیلی که در ادامه میآید، عمق این روابط و پیامدهای آن برای امنیت منطقه را بررسی میکند. افشاگری یوسی کوهن را میتوان نقطه عطفی در درک ما از ژئوپلتیک خاورمیانه دانست. این افشاگری نشان میدهد که روابط بین الملل بسیار پیچیدهتر از تقسیمبندیهای ساده «متحد» و «دشمن» است و منافع ملی گاهی اوقات اتحادهای غیرمنتظرهای ایجاد میکند.
از نظر استراتژیک
تصمیم پوتین برای دادن چراغ سبز به اسرائیل چندین لایه دارد. اولا، روسیه علیرغم اتحاد ظاهری با ایران، نگران افزایش قدرت منطقهای تهران و متحدین آن مانند حزبالله بوده است. با همراهی اسرائیل به محدود کردن این نفوذ، روسیه در واقع توازن قدرت منطقه را به نفع خود حفظ میکرد.
ثانیا، روسیه میخواست از درگیری مستقیم با اسرائیل که میتوانست به رویارویی با غرب بینجامد، اجتناب کند. سیستمهای دفاع هوایی پیشرفته روسیه (اس-۳۰۰ و اس-۴۰۰) در سوریه میتوانستند تهدید جدی برای هواپیماهای اسرائیلی باشند، اما مسکو ترجیح میداد از این ظرفیت استفاده نکند.
ثالثا، این توافق به روسیه اجازه میداد تا روابط خود با اسرائیل را حفظ کند—روابطی که از نظر تکنولوژیک و اقتصادی برای مسکو مفید است—در حالی که همزمان متحد ایران نیز باقی میماند.
برای اسرائیل، این توافق حیاتی بود. بدون چراغ سبز روسیه، حملات هوایی به سوریه با ریسک بسیار بالایی همراه میشد. سیستمهای دفاع هوایی روسیه میتوانستند هواپیماهای پیشرفته اسرائیلی مانند F-35 را هدف قرار دهند، که از نظر استراتژیک و financial غیرقابل قبول بود. این افشاگری همچنین نشان میدهد که دیپلماسی مستقیم و محرمانه چقدر میتواند در حل بحرانهای منطقهای مؤثر باشد. ملاقات کوهن با پوتین نمونهای از چگونگی انجام دیپماسی در بالاترین سطح میتواند از وقوع درگیری جلوگیری کند.