آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
جنگ کارشناسی بر سر تغییر ساعت رسمی ایران بار دیگر به جریان افتاده است. در حالی که مجلس در سال ۱۴۰۲ تغییر ساعت فصلی را ملغی اعلام کرد، حالا فشارهای بخش انرژی و صنعت برای بازگشت به سیستم قبلی در حال افزایش است. این اختلاف نظر، مسئلهای فراتر از یک ساعت جابجا شده را نشان میدهد؛ معضلی که سالهاست بدون تصمیم نهایی و پایدار، باعث سردرگمی مردم و کاهش اعتماد به ثبات تصمیمگیریهای کلان شده است. از یک سو، سخنگوی صنعت برق ادعا میکند تغییر ساعت رسمی معادل صرفهجویی انرژی یک نیروگاه هستهای هزار مگاواتی است و در شرایط ناترازی انرژی، میتواند به حل مشکلات کمک کند. از سوی دیگر، کارشناسان سلامت هشدار میدهند که تغییر ساعت میتواند باعث اختلال در خواب، افزایش خطر حملات قلبی و حتی تأثیرات منفی بر روان شود.
این مسئله کهنه اکنون در شرایطی مطرح شده که ایران با چالشهای جدی انرژی روبرو است. اما آیا صرفهجویی در انرژی به قیمت به خطر افتادن سلامت شهروندان قابل توجیه است؟ و آیا راهحلهای بهتری برای مدیریت مصرف انرژی وجود ندارد؟ پاسخ به این سؤالات نیازمند نگاهی همهجانبه و فراتر از دیدگاههای بخشی است. تصمیمی که باید بین منافع انرژی، سلامت عمومی و ثبات اجتماعی توازن ایجاد کند. این موضوع را میتوان از چند وجه کلیدی تحلیل کرد:
۱. ملاحظات مسئله مصرف انرژی
- ادعای صرفهجویی معادل نیروگاه بوشهر نیاز به دادههای شفاف دارد.
- آیا این صرفهجویی در چراغهای LED و سیستمهای هوشمند همچنان جاریست؟
- راه حل های جایگزین راههای مدیریت مصرف انرژی (بازار برق، تعرفه های پیک مصرف)
۲. پیامدهای سلامت شهروندان
- مطالعات بینالمللی افزایش ۵٪ی حملات قلبی پس از تغییر ساعت را نشان میدهند
- اختلال ریتم شبانه روزی بدن و تاثیر بر سلامت روان
- چالش های تطبیق برای گروههای حساس (کودکان، سالمندان)
۳.تاثیرات اقتصادی
- هزینههای ناشی از کاهش بهرهوری
- اختلال در زنجیرههای تجهیزات و لجستیک
- پیامدهای منفی بر بخش کشاورزی و دامداری
۴.چالش های دولت
- عدم ثبات در سیاستگذاریهای کلان
- لزوم تصمیم سازی مبتنی بر شواهد
- اهمیت مشارکت ذینفعان در فرآیند تصمیمگیری
۵. راهحلهای میانه
- انعطافپذیری در ساعات کاری ادارات به جای تغییر ساعت ملی
- سرمایه گذاری در تکنولوژی های بهینهسازی مصرف انرژی
- کمپین های آگاهیبخشی درباره مدیریت مصرف