آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
آسمان بالای سر ما در حال تبدیل شدن به زبالهدانی فضایی است. هر روز یک یا دو ماهواره استارلینک پس از پایان عمر کوتاه پنجساله خود، در جو زمین میسوزند و فلزات سنگین را در لایههای فوقانی جو پخش میکنند. این روند که با سرعت نگرانکنندهای در حال افزایش است، دانشمندان را به شدت نگران کرده است. جاناتان مکداول، اخترفیزیکدان برجسته مؤسسه اسمیتسونین، در گفتگو با رسانههای تخصصی هشدار داده که هماکنون روزانه شاهد سقوط یک تا دو ماهواره استارلینک هستیم و این عدد به زودی به پنج ماهواره در روز خواهد رسید. این افزایش ناشی از برنامههای گسترده اسپیسایکس برای پرتاب دهها هزار ماهواره دیگر است.
اما مشکل تنها به سقوط ماهوارهها محدود نمیشود. تحقیقات نشان میدهد فلزات آزادشده از سوختن ماهوارهها در استراتوسفر میتواند واکنشهای زنجیرهای ایجاد کند که در نهایت به تخریب لایه اوزون منجر شود. همچنین اداره هوانوردی فدرال آمریکا پیشبینی کرده که تا سال ۲۰۳۵، خطر برخورد زبالههای فضایی با افراد روی زمین به ۶۱ درصد خواهد رسید. این بحران زمانی جدیتر میشود که بدانیم رقبای اسپیسایکس مانند آمازون با پروژه کویپر نیز در حال ورود به این عرصه هستند. پیشبینی میشود در آینده نزدیک حدود ۵۰ هزار ماهواره در مدار نزدیک زمین مستقر شوند که مدیریت پایان عمر آنها به چالشی عظیم تبدیل خواهد شد.
۱. ابعاد زیستمحیطی بحران
- انتشار فلزات سنگین در لایه استراتوسفر
- تأثیر مواد شیمیایی حاصل از سوختن ماهوارهها بر لایه اوزون
- تغییر ترکیب شیمیایی جو فوقانی زمین
۲. خطرات ایمنی
- افزایش احتمال برخورد زبالههای فضایی با زمین
- خطر برای پروازهای تجاری در ارتفاعات بالا
- تهدید زیرساختهای حیاتی روی زمین
۳. چالشهای مداری
- احتمال وقوع "سندرم کسلر" و برخوردهای زنجیرهای
- اشباع مدارهای مفید زمین
- دشواری ردیابی و مدیریت زبالههای فضایی
۴. جنبههای اقتصادی
- هزینههای بالای جمعآوری زبالههای فضایی
- خسارت احتمالی به ماهوارههای فعال
- تأثیر بر صنعت بیمه و پروازهای فضایی
۵. راهکارهای ممکن
- توسعه فناوریهای بازیافت ماهوارهها در فضا
- طراحی ماهوارههای با عمر طولانیتر
- ایجاد قوانین بینالمللی برای مدیریت زبالههای فضایی