آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
در دل کوههای البرز، در منطقهای دورافتاده، مرکزی هستهای قرار دارد که بارها در کانون توجهات بینالمللی قرار گرفته است. مرکز طالقان ۲، که زمانی از مهمترین تأسیسات هستهای کشور محسوب میشد، در پی حمله ای هوایی به شدت آسیب دید. اکنون، پس از گذشت چند ماه از آن حمله، گزارشهای جدید از آغاز فعالیتهای ساختمانی در این سایت خبر میدهند. تصاویر ماهوارهای که اخیرا ثبت شدهاند، نشاندهنده آغاز عملیات بازسازی در این مرکز حساس هستند. موسسه علوم و امنیت بینالملل، که پیش از این نیز گزارشهای مفصلی درباره برنامه هستهای ایران منتشر کرده، این بار در گزارشی مفصل به تحلیل فعالیتهای جدید در طالقان ۲ پرداخته است. این نهاد بینالمللی از نگرانی جامعه جهانی درباره اهداف ایران از بازسازی این مرکز خبر داده است.
بر اساس تصاویر ماهوارهای، اولین نشانههای بازسازی در بیستم ماه می (سیام اردیبهشت) مشاهده شده است. در این تصاویر، پوشش موقت سیاه رنگی روی ساختمان تخریبشده دیده میشود که احتمالاً برای محافظت از تأسیسات آسیبدیده نصب شده است. پس از آن، در تصاویر متوالی تا دوازدهم ژوئن (بیست و دوم خرداد)، فعالیتهای ساختمانی گستردهتری در این سایت مشاهده شده است. آمادهسازی زمین و آغاز عملیات پیریزی برای احداث ساختمان جدید، از جمله این فعالیتها هستند. نکته جالب توجه این است که این سایت در جنگ دوازده روزه اخیر مورد حمله قرار نگرفت، اما فعالیتهای بازسازی با سرعت قابل توجهی در حال انجام است. این موضوع سوالات زیادی را درباره اولویتهای جمهوری اسلامی در برنامه هستهای خود ایجاد کرده است.
کارشناسان بینالمللی بر این باورند که بازسازی طالقان ۲ میتواند نشاندهنده عزم جدی ایران برای احیای برنامه هستهای خود باشد. این در حالی است که مقامات ایرانی همواره بر صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای تأکید داشتهاند. این گزارش در شرایطی منتشر میشود که مذاکرات برجام در وضعیت نامشخصی قرار دارد و جامعه جهانی با دقت تمام تحولات مربوط به برنامه هستهای ایران را زیر نظر دارد.
تحلیل زمانی و استراتژیک بازسازی
فاصله زمانی بین تخریب مرکز در آبانماه ۱۴۰۳ و آغاز بازسازی در اردیبهشتماه ۱۴۰۴، نشاندهنده برنامهریزی دقیق برای احیای این مرکز است. این شش ماه فاصله، احتمالاً به ارزیابی خسارات و تهیه طرح بازسازی اختصاص یافته است. آغاز بازسازی در بهار سال جاری میتواند نشاندهنده اولویت بالای این پروژه در برنامههای هستهای ایران باشد. انتخاب این زمان از سال برای آغاز عملیات ساختمانی، از برنامهریزی بلندمدت حکایت دارد. سرعت انجام عملیات از اردیبهشت تا خرداد ماه، حاکی از تخصیص منابع قابل توجه به این پروژه است. این سرعت عمل میتواند ناشی از حساسیت بالای این مرکز در برنامههای آتی باشد.
تحلیل فنی فعالیتهای ساختمانی
نصب پوشش موقت سیاه رنگ در مرحله اول، اقدام فنی مهمی برای محافظت از تجهیزات باقیمانده و جلوگیری از شناسایی آسان فعالیتها است. این پوشش میتواند هم جنبه حفاظتی و هم امنیتی داشته باشد. آمادهسازی زمین و پیریزی جدید، نشان میدهد که احتمالاً ساختمان جدید با استانداردهای بالاتر و احتمالاً با مقاومت بیشتر در برابر حملات احتمالی در حال احداث است. فاصله بین تخریب و بازسازی، این فرصت را به مهندسان ایرانی داده که با درسگیری از آسیبپذیریهای قبلی، طراحی بهینهتری برای مرکز جدید ارائه دهند.
تحلیل امنیتی و پدافندی
انتخاب زمانبندی برای بازسازی، میتواند نشاندهنده ارزیابی جدید از تهدیدات امنیتی باشد. اینکه این سایت در جنگ اخیر بمباران نشد، ممکن است در تصمیمگیری برای بازسازی سریع آن مؤثر بوده است. روشهای پنهانکاری در اجرای پروژه، از جمله استفاده از پوشش و احتمالاً انجام فعالیتها در ساعات خاص، نشاندهنده حساسیت امنیتی بالای این پروژه است. استقرار سیستمهای پدافندی جدید در اطراف سایت در حال بازسازی، احتمالاً از اولویتهای همزمان با عملیات ساختمانی است.
تحلیل سیاسی و بینالمللی
انتشار این گزارش در زمان حساس کنونی، میتواند بر روند مذاکرات هستهای تأثیرگذار باشد. جامعه جهانی احتمالاً بازسازی طالقان ۲ را نشانهای از تداوم برنامه هستهای ایران تفسیر خواهد کرد. واکنشهای بینالمللی به این گزارش میتواند شاخص مهمی برای سنجش مواضع کشورهای مختلف در قبال برنامه هستهای ایران باشد. این فعالیتها ممکن است منجر به تشدید تحریمها یا درخواستهای جدید برای بازرسی از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی شود.
تحلیل راهبردی و آیندهنگری
بازسازی طالقان ۲ میتواند نشاندهنده تداوم راهبرد هستهای ایران علیرغم فشارهای بینالمللی باشد. این اقدام حاکی از عزم ایران برای حفظ دستاوردهای فناوری هستهای است. ساختار جدید احتمالاً با قابلیتهای پیشرفتهتر و با در نظر گرفتن تهدیدات امنیتی شناساییشده طراحی شده است. این پروژه میتواند بخشی از برنامه کلان ایران برای توسعه ظرفیتهای هستهای در بلندمدت باشد، فارغ از تحولات سیاسی و بینالمللی.