آسیانیوز ایران؛ سرویس سیاسی:
در حالی که تنشهای سیاسی و اقتصادی در آمریکای لاتین به اوج خود رسیده، خبرهای تازهای از کاخ سفید منتشر شده که نشان میدهد دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، در حال بررسی گزینههای نظامی جدی برای مداخله در ونزوئلا است. به گزارش منابع آگاه، مقامات ارشد نظامی آمریکا روز گذشته در جلسهای محرمانه، طرحهای بهروز شدهای برای عملیات احتمالی در این کشور را به ترامپ ارائه کردند. این خبر در حالی منتشر میشود که هواپیمای نیکولاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا، دقایقی پیش کاراکاس را ترک کرده و به سمت شمال حرکت میکند؛ احتمالاً به مقصد کوبا.
ونزوئلا سالهاست که با بحرانهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دست و پنجه نرم میکند. تحریمهای شدید آمریکا، کاهش شدید ارزش پول ملی، و اعتراضات گسترده مردمی، این کشور را به یکی از ناپایدارترین مناطق جهان تبدیل کرده است. دولت مادورو همواره آمریکا را متهم به دخالت در امور داخلی خود کرده و از هرگونه اقدام نظامی هشدار داده است. اما حالا، با گزارشهای جدید، این احتمال قوت گرفته که واشنگتن ممکن است به زودی گامی فراتر از تحریمها بردارد.
شبکه سیبیاس به نقل از منابع گمنام گزارش داده که وزیر جنگ آمریکا، پیت هگزث، به همراه رئیس ستاد مشترک ارتش و دیگر مقامات ارشد نظامی، در این جلسه حضور داشتند و رئیسجمهور را در جریان گزینههای نظامی برای روزهای آینده قرار دادند. این در حالی است که دو منبع آگاه تأکید کردهاند هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده، اما بررسی این گزینهها نشاندهنده جدی بودن وضعیت است. تحلیلگران سیاسی معتقدند که هرگونه مداخله نظامی آمریکا در ونزوئلا میتواند به بحرانی منطقهای تبدیل شود. کشورهای همسایه مانند کلمبیا و برزیل، و همچنین متحدان مادورو مانند روسیه و چین، واکنشهای شدیدی نشان خواهند داد. این در حالی است که جامعه جهانی نیز با نگرانی به تحولات جدید نگاه میکند.
در داخل آمریکا نیز این خبر با واکنشهای متفاوتی روبرو شده است. برخی از جمهوریخواهان از اقدامات سختگیرانهتر حمایت میکنند، در حالی که دموکراتها هشدار میدهند که مداخله نظامی میتواند به جنگی طولانی و پرهزینه تبدیل شود. این در حالی است که ترامپ در گذشته نیز بارها از امکان مداخله نظامی در ونزوئلا سخن گفته بود. با توجه به تحولات اخیر، سوال اصلی این است که آیا آمریکا واقعاً به سمت مداخله نظامی پیش خواهد رفت یا این اقدامات تنها برای فشار بیشتر بر مادورو است؟ کارشناسان معتقدند که هرگونه تصمیم در این زمینه میتواند تأثیرات ژئوپلیتیکی گستردهای داشته باشد.
در همین حال، حرکت هواپیمای مادورو به سمت کوبا نیز سوالات جدیدی را مطرح کرده است. آیا این سفر نشاندهنده آمادگی مادورو برای مقابله با فشارهای جدید است یا اینکه او در جستجوی حمایت بیشتر از متحدان خود است؟ پاسخ به این سوالات در روزهای آینده مشخص خواهد شد. با توجه به اهمیت این موضوع، رسانههای جهانی و تحلیلگران سیاسی به دقت تحولات را دنبال میکنند. هرگونه تصمیم جدید از سوی آمریکا میتواند به تغییرات بزرگی در منطقه و حتی در سطح جهانی منجر شود.
زمینههای سیاسی و تاریخی تنش آمریکا و ونزوئلا
ونزوئلا از زمان روی کار آمدن هوگو چاوز در سال 1999، همواره روابط پرتنشی با آمریکا داشته است. چاوز و پس از او نیکولاس مادورو، سیاستهای ضدآمریکایی را در پیش گرفتند و با نزدیک شدن به کشورهای ضد غربی مانند روسیه، چین و ایران، تنشها را تشدید کردند. آمریکا نیز با اعمال تحریمهای اقتصادی و سیاسی، فشار بر دولت ونزوئلا را افزایش داده است. در سالهای اخیر، بحران اقتصادی و سیاسی در ونزوئلا به اوج خود رسیده و میلیونها نفر از این کشور مهاجرت کردهاند. آمریکا و متحدانش، مادورو را متهم به نقض حقوق بشر و دستکاری انتخابات میکنند، در حالی که مادورو آمریکا را متهم به دخالت در امور داخلی و تلاش برای سرنگونی دولت خود میداند. این تنشها زمینهساز بررسی گزینههای نظامی از سوی آمریکا شده است. با توجه به تاریخچه مداخله آمریکا در آمریکای لاتین، از جمله در کشورهایی مانند پاناما و گرانادا، احتمال مداخله نظامی در ونزوئلا نیز جدی گرفته میشود. این اقدام میتواند به عنوان بخشی از سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه دولتهای چپگرا در منطقه تفسیر شود.
گزینههای نظامی روی میز ترامپ
به گزارش منابع آگاه، مقامات نظامی آمریکا گزینههای مختلفی را برای مداخله در ونزوئلا بررسی کردهاند. این گزینهها شامل حملات هوایی محدود، عملیات ویژه برای هدف قرار دادن مقامات ارشد، و حتی حملات زمینی گسترده است. هر یک از این گزینهها مزایا و معایب خاص خود را دارند و میتوانند تأثیرات متفاوتی بر منطقه بگذارند. اتخاذ هر یک از این گزینهها نیازمند ارزیابی دقیق هزینهها و منافع است. حملات هوایی محدود ممکن است فشار بر مادورو را افزایش دهد، اما احتمالاً تغییر رژیم را در پی نخواهد داشت. عملیات ویژه نیز میتواند خطرات امنیتی و سیاسی زیادی به همراه داشته باشد. حملات زمینی گسترده نیز نیازمند حضور طولانیمدت نیروهای آمریکایی در منطقه است که میتواند به جنگی فرسایشی تبدیل شود. با توجه به تجربه آمریکا در عراق و افغانستان، بسیاری از کارشناسان هشدار میدهند که مداخله نظامی در ونزوئلا میتواند به باتلاقی جدید تبدیل شود. این در حالی است که ترامپ در گذشته نیز بارها از امکان مداخله نظامی در ونزوئلا سخن گفته و حتی از گزینههای مختلفی مانند محاصره اقتصادی و حمایت از مخالفان مادورو حمایت کرده است.
واکنشهای منطقهای و بینالمللی
هرگونه مداخله نظامی آمریکا در ونزوئلا بدون شک با واکنشهای شدیدی از سوی کشورهای منطقه و متحدان مادورو روبرو خواهد شد. روسیه و چین، که هر دو روابط نزدیکی با ونزوئلا دارند، احتمالاً با افزایش حمایتهای نظامی و اقتصادی از مادورو پاسخ خواهند داد. این میتواند به تشدید تنشها در سطح جهانی منجر شود. کشورهای همسایه ونزوئلا مانند کلمبیا و برزیل نیز با نگرانی به این تحولات نگاه میکنند. این کشورها نگران هستند که مداخله نظامی آمریکا میتواند به بیثباتی بیشتر در منطقه و افزایش جریان مهاجرت منجر شود. سازمانهای منطقهای مانند سازمان کشورهای آمریکایی نیز احتمالاً با این اقدام مخالفت خواهند کرد. در سطح بینالمللی، سازمان ملل و اتحادیه اروپا نیز با نگرانی به این تحولات نگاه میکنند. بسیاری از کشورها معتقدند که راهحل بحران ونزوئلا باید از طریق مذاکره و دیپلماسی باشد، نه از طریق مداخله نظامی. این در حالی است که آمریکا ممکن است با استناد به نقض حقوق بشر و دموکراسی، اقدامات خود را توجیه کند.
تأثیرات اقتصادی و اجتماعی
مداخله نظامی آمریکا در ونزوئلا میتواند تأثیرات اقتصادی و اجتماعی گستردهای داشته باشد. این کشور که هماکنون با بحران اقتصادی شدیدی دست و پنجه نرم میکند، در صورت جنگ، با ویرانی بیشتر زیرساختها و افزایش مهاجرت روبرو خواهد شد. این میتواند به افزایش فشار بر کشورهای همسایه و حتی اروپا منجر شود. از سوی دیگر، هرگونه تغییر رژیم در ونزوئلا میتواند به تغییرات بزرگی در بازار جهانی نفت منجر شود. ونزوئلا دارای بزرگترین ذخایر نفت جهان است و هرگونه بیثباتی در این کشور میتواند قیمتهای جهانی انرژی را تحت تأثیر قرار دهد. این موضوع میتواند به نفع یا ضرر کشورهای مختلف باشد. در داخل آمریکا نیز، مداخله نظامی میتواند هزینههای اقتصادی زیادی به همراه داشته باشد. جنگهای طولانیمدت در عراق و افغانستان نشان دادهاند که هزینههای نظامی و بازسازی میتواند بار مالی سنگینی بر اقتصاد آمریکا تحمیل کند. این موضوع میتواند در انتخابات آینده نیز تأثیرگذار باشد.
چشمانداز آینده و سناریوهای ممکن
با توجه به تحولات اخیر، سناریوهای مختلفی برای آینده ونزوئلا قابل تصور است. در بهترین حالت، فشارهای دیپلماتیک و اقتصادی میتواند مادورو را به مذاکره و اصلاحات وادار کند. در بدترین حالت، مداخله نظامی آمریکا میتواند به جنگی طولانیمدت و ویرانگر تبدیل شود. سناریوی دیگری که قابل تصور است، افزایش حمایتهای روسیه و چین از مادورو و تشدید تنشها در سطح جهانی است. این میتواند به جنگ نیابتی جدیدی در آمریکای لاتین منجر شود. از سوی دیگر، تغییر رژیم در ونزوئلا میتواند به افزایش نفوذ آمریکا در منطقه و تغییر موازنه قدرت منجر شود. در نهایت، تصمیمگیری در این زمینه به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اراده سیاسی ترامپ، واکنشهای منطقهای و بینالمللی، و هزینههای اقتصادی و انسانی مداخله نظامی. هرگونه تصمیم در این زمینه میتواند تأثیرات ژئوپلیتیکی گستردهای داشته باشد و آینده منطقه را شکل دهد.