هشدار هواشناسی تهران: بارش برف و باران از سه‌شنبه تا جمعه

آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:

آسمان تهران در آستانه پذیرایی از مهمانی ناخوانده اما قابل انتظار فصل پاییز است. بر اساس هشدار رسمی اداره کل هواشناسی استان تهران، سامانه‌ای بارشی از فردا، سه‌شنبه، مهمان پایتخت و سایر شهرهای استان خواهد بود و تا پایان هفته فعالیت خود را ادامه می‌دهد. این سامانه قرار است با خود بارش‌های ناپیوسته، وزش باد نسبتاً شدید و در مناطق مرتفع، بارش برف و حتی رعدوبرق به همراه بیاورد. هواشناسی استان تهران با صدور هشدار «سطح زرد»، شهروندان تهرانی را به ویژه ساکنان نیمه شمالی استان و ارتفاعات، برای مواجهه با این شرایط آماده کرده است. بر اساس این پیش‌بینی، از روز سه‌شنبه تا جمعه، آسمان تهران ابری تا کمی ابری خواهد بود و در برخی ساعات شاهد بارش باران و در ارتفاعات، بارش برف خواهیم بود. وزش باد نسبتاً شدید تا شدید نیز از دیگر همراهان این سامانه است که می‌تواند باعث کاهش بیشتر احساس دما شود. اما مهم‌ترین تغییر، کاهش نسبی دمای هوا از روز چهارشنبه به بعد است. این کاهش دما به حدی خواهد بود که در دامنه‌ها و ارتفاعات استان، شاهد یخبندان شبانه و صبحگاهی خواهیم بود. این امر برای کشاورزان، دامداران و مسافران جاده‌های کوهستانی اهمیت ویژه‌ای دارد. در مناطق مرتفع و دامنه‌های استان، شرایط سخت‌تری پیش‌بینی شده است. بارش باران و برف، مه غلیظ، وزش باد شدید، رگبار برف، احتمال رعدوبرق و حتی کولاک و وزش باد بسیار شدید از جمله مسائلی هستند که می‌توانند باعث ایجاد اختلال در تردد و خدمات‌رسانی شوند.

این تغییرات آب‌وهوایی، نیازمند آمادگی و همراهی شهروندان است. بررسی سلامت خودروها، لاستیک‌های یخ‌شکن، اجتناب از سفرهای غیرضروری به ویژه به ارتفاعات، و رعایت نکات ایمنی در زمان وزش باد شدید و رعدوبرق از جمله اقدامات احتیاطی ضروری هستند. همچنین، کشاورزان باید با پوشش مناسب محصولات حساس و دامداران با تأمین علوفه و پناهگاه گرم برای دام‌های خود، از خسارات احتمالی جلوگیری کنند. مدیریت شهری نیز باید برای مقابله با احتمال آبگرفتگی معابر، ریزش شاخه‌های درختان و اختلال در ترافیک آماده باشد. با وجود تمام این هشدارها، بارش‌های پاییزی می‌توانند فرصتی برای نشستن غبارهای آلاینده و تلطیف هوای کلانشهر تهران باشند. بنابراین، در کنار رعایت نکات ایمنی، می‌توان امیدوار بود که این سامانه بارشی، نفس‌های تازه‌ای به هوای تهران ببخشد. تحلیل دقیق‌تر این شرایط جوی و پیامدهای آن را در ادامه می‌خوانید.

تحلیل سینوپتیک؛ منشأ و مسیر سامانه بارشی

این سامانه بارشی که از روز سه‌شنبه فعال می‌شود، به احتمال قوی از سمت غرب و شمال غرب کشور وارد می‌شود. این سامانه‌ها معمولاً با خود توده‌های هوای مرطوب و نسبتاً سرد را از روی دریای مدیترانه یا منطقه قفقاز به سوی ایران می‌آورند. برخورد این توده‌های مرطوب با دامنه‌های شمالی رشته‌کوه البرز در استان تهران، باعث صعود اجباری هوا، تشدید ابرناکی و بارش‌های قابل توجه می‌شود. ویژگی «ناپیوسته» بودن بارش‌ها نشان می‌دهد که این سامانه یکدست و پیوسته نیست، بلکه بارش‌ها به صورت رگبارهای پراکنده و در ساعاتی خاص رخ خواهند داد. این امر پیش‌بینی دقیق زمان شروع و پایان بارش در هر نقطه را دشوارتر می‌کند و نیاز به پیگیری لحظه‌ای گزارش‌ها دارد. تداوم فعالیت سامانه از سه‌شنبه تا جمعه نیز نشان از قدرت و گستردگی آن دارد. این مدت نسبتاً طولانی می‌تواند باعث تجمیع بارش و افزایش قابل توجه ارتفاع برف در ارتفاعات شود. همچنین، احتمال تشدید مجدد بارش‌ها در بازه‌های زمانی مختلف در این چهار روز وجود دارد.

بررسی پیامدها و مخاطرات در مناطق مختلف استان

• شهر تهران و حومه

  بارش‌های رگباری می‌تواند در زمان کوتاهی باعث آبگرفتگی معابر، خصوصاً در نقاطی با سیستم زهکشی ضعیف، شود. وزش باد نسبتاً شدید خطر ریزش شاخه‌های خشک درختان، اشیاء ناامن در بالکن‌ها و تابلوهای تبلیغاتی را افزایش می‌دهد. ترافیک سنگین ناشی از کاهش دید و احتیاط رانندگان محتمل است.

• نیمه شمالی استان و شهرهای دامنه‌ای

  در این مناطق، بارش به صورت باران و برف خواهد بود. وزش باد شدید همراه با برف (کولاک) می‌تواند باعث کاهش دید شدید به کمتر از چند متر، انباشت برف، و بسته شدن معابر و راه‌های مواصلاتی به ویژه در گردنه‌ها شود. خطر ریزش بهمن در شیب‌های تند افزایش می‌یابد.

• ارتفاعات (دماوند، توچال، شمشک و...)

  شرایط در این مناطق بسیار سخت خواهد بود. بارش سنگین برف، وزش باد بسیار شدید، کولاک و یخبندان شدید، کلیه فعالیت‌های کوهنوردی و حتی تردد خودروهای عادی را به شدت پرخطر یا غیرممکن می‌سازد. احتمال قطعی راه‌های ارتباطی و برق وجود دارد.

تأثیر بر دمای هوا و کشاورزی

کاهش نسبی دما از چهارشنبه به معنای ورود هوای سردتر پشت سامانه است. این کاهش دما در شب‌ها و ساعات اولیه صبح محسوس‌تر خواهد بود و در دامنه‌ها و ارتفاعات به زیر صفر درجه (یخبندان) می‌رسد. آسیب به محصولات باغی حساس به سرما (مانند برخی میوه‌های دیررس)، وارد آمدن خسارت به نهال‌های جوان و گلخانه‌ها در صورت عدم محافظت. کشاورزان باید با روش‌هایی مانند دود دادن، پوشش دادن یا آبیاری بارانی (در صورت امکان)، از محصولات خود محافظت کنند. برای دامداری نیز تأمین پناهگاه گرم و عایق در برابر باد و باران، و ذخیره علوفه کافی به دلیل احتمال بسته شدن راه‌های ارتباطی، ضروری است. کاهش ناگهانی دما می‌تواند باعث بروز بیماری در دام‌ها شود.

توصیه‌های ایمنی و ترافیکی به شهروندان

• توصیه‌های عمومی

  پرهیز از سفرهای غیرضروری به ویژه به سمت شمال استان و ارتفاعات. اجتناب از توقف در حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌ها به دلیل احتمال افزایش ناگهانی آب. آماده‌باش برای احتمال قطعی برق (ذخیره آب، غذا، چراغ قوه). جلوگیری از روشن کردن آتش در جنگل‌ها و مراتع پس از بارش به دلیل احتمال رعدوبرق.

• توصیه‌های ترافیکی

  بررسی سلامت لاستیک‌ها، ترمزها، برف‌پاک‌کن و سیستم گرمایشی خودرو. همراه داشتن زنجیر چرخ برای سفر به مناطق سردسیر. رعایت فاصله طولی بیشتر در جاده به دلیل افزایش فاصله ترمز روی سطح خیس یا یخ‌زده. کاهش سرعت در زمان بارش و وزش باد شدید به ویژه برای خودروهای باری و ون‌ها.

• توصیه برای ساکنان ارتفاعات

  تأمین سوخت و مواد غذایی ضروری برای چند روز. آماده‌سازی وسایل گرمایشی ایمن و اطمینان از سلامت دودکش‌ها. هماهنگی با نهادهای محلی برای دریافت سریع کمک در صورت نیاز.

نقش مدیریت شهری و استانی در کاهش خسارات

• مدیریت شهری (شهرداری تهران و شهرهای دیگر)

  تمیزکاری و لایروبی سریع جوی‌ها و آب‌روها برای جلوگیری از آبگرفتگی. هرس شاخه‌های خشک و ناامن درختان معابر. آماده‌باش اکیپ‌های خدمات‌رسانی (برق، گاز، آتش‌نشانی) و اورژانس. استقرار نیرو و تجهیزات در نقاط حادثه‌خیز احتمالی.

• اداره راه و ترابری و پلیس راه

  استقرار نیرو و تجهیزات در گردنه‌ها و محورهای کوهستانی (همچون هراز، فیروزکوه، چالوس). آماده‌باش برای بازگشایی سریع راه‌های برف‌روبی شده. اطلاع‌رسانی به‌موقع و مستمر از وضعیت راه‌ها از طریق تابلوهای الکترونیکی و رسانه‌ها.

• هواشناسی

  ارائه پیش‌بینی‌های ریزپهنه‌ای و ساعتی به مدیریت بحران استانداری و فرمانداری‌ها. به‌روزرسانی سریع هشدارها در صورت تشدید شرایط.

• رسانه‌ها

  نقش رسانه‌های جمعی و ملی در اطلاع‌رسانی گسترده، شفاف و به‌موقع درباره هشدارها، راه‌های بسته و توصیه‌های ایمنی بسیار حیاتی است. جلوگیری از انتشار شایعات و ارائه اطلاعات دقیق از مراجع رسمی می‌تواند از سردرگمی و تصمیم‌گیری‌های خطرناک مردم جلوگیری کند. این سامانه بارشی اگرچه می‌تواند چالش‌آفرین باشد، اما با مدیریت یکپارچه، آمادگی عمومی و رعایت نکات ایمنی، می‌توان از بخش عمده‌ای از خسارات جلوگیری کرد و حتی از برکات آن مانند افزایش ذخایر آبی و کاهش آلودگی هوا بهره برد.