آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
یک اکانت اینستاگرامی فارسی به نام mind_e_center و وبسایت مرتبط با آن، «کلینیک ذهن و روان (شبیهسازی ذهن بیگدلی)» ادعاهای متعددی درباره «درمان قطعی لکنت»، «درمان با شبیهسازی ذهن» و درمان بسیاری بیماریهای دیگر دارد و مدعی است که مجتبی بیگدلی «مبدع درمان قطعی لکنت» و «مبدع درمان با شبیهسازی ذهن» است.
در این حساب، پستی با ادعای «شکسته شدن رکورد گینس برای تشکیل طولانیترین صف درمان» نیز منتشر شده است. ادعاهای دیگری مانند «درمان آسیبهای نخاعی و عصب برای اولینبار در جهان»، «درمان نوین CP فلج مغزی»، «درمان اوتیسم برای اولینبار در جهان»، و «درمان قطعی لکنت و کلیه اختلالات گفتاری برای اولینبار در جهان» نیز در این پست مطرح شدهاند.
وبسایت این مرکز ادعا میکند که مجتبی بیگدلی روانشناس و مخترعی است که در سال ۱۳۸۴ «شبیهسازی ذهن» را برای اولینبار در جهان ابداع کرده و در سال ۱۳۸۸ از دانشگاه چمران اهواز تاییدیه دریافت کرده است. همچنین ادعا شده که او در سال ۲۰۰۷ «مخترع برتر جهان» بوده و حمید کمرزرین «پژوهشگر برتر جهان در سال ۲۰۱۵» بوده است. «نوآوریها» و «دستاورد»های ادعایی این مرکز در قالب گزارشها و مصاحبههای متعدد در صداوسیما نیز بازتاب داشته است.با این حال، هیچ سندی در تایید این ادعاها وجود ندارد.
بررسی سوابق مجتبی بیگدلی نشان میدهد که اطلاعات دقیقی از میزان تحصیلات یا دانشگاه محل تحصیل او در دست نیست. پرتکرارترین ادعا این است که او از دانشگاه پیامنور کرج مدرک کارشناسی ارشد دارد. او به جز کتابی که ارزش علمیای ندارد، نویسنده مستقل هیچ متن یا مقاله و تحقیق دانشگاهی نیست. در مقابل، سابقه تحصیلی و شغلی حمید کمرزرین قابل ردیابی است. او مدرک دکترای روانشناسی از دانشگاه مسلمان Aligarh هند دارد. این ادعا که او «پژوهشگر برتر جهان در سال ۲۰۱۵» بوده بیاساس است. همچنین عنوان «پژوهشگران برتر» دریافت شده از انجمن روانشناسان آمریکا برای این دو نفر نیز مورد تایید نیست.
متخصصان مدرسه لکنت، وبسایت تخصصی تشخیص و درمان لکنت در ایران، روش ادعایی «شبیهسازی ذهن» را نقد و رد میکنند. همچنین، اثربخشی این روش برای درمان لکنت و اختلالات گفتاری در مقالات علمی معتبر به اثبات نرسیده و ادعای درمان قطعی لکنت با این روش بیاساس است.
ادعاهای درمانی عجیب
کلینیک "ذهن و روان" به مدیریت مجتبی بیگدلی، در فضای مجازی و وبسایت خود ادعاهای درمانی عجیبی مطرح کرده است. از جمله درمان قطعی لکنت، اوتیسم، فلج مغزی و حتی آسیبهای نخاعی که همگی با روشی به نام "شبیهسازی ذهن" انجام میشود! این در حالی است که هیچ سند علمی معتبری برای اثبات این ادعاها وجود ندارد.
مخترع برتر جهان؟
این مرکز مدعی است که بیگدلی در سال 2007 به عنوان "مخترع برتر جهان" انتخاب شده و روشش در سال 1388 توسط دانشگاه چمران اهواز تأیید شده است. اما بررسیها نشان میدهد هیچ رکوردی از این افتخارات در منابع معتبر وجود ندارد. حتی سوابق تحصیلی بیگدلی نیز مبهم و غیرقابل ردیابی است.
رکورد گینس جعلی
یکی از جالبترین ادعاهای این مرکز، شکستن رکورد جهانی گینس برای تشکیل طولانیترین صف درمان است! اما بررسیهای ما نشان داد که چنین رکوردی در کتاب رکوردهای گینس ثبت نشده و این ادعا کاملاً ساختگی است.
واکنش متخصصان
متخصصان حوزه گفتاردرمانی و روانشناسی به شدت این روش را رد کردهاند. وبسایت تخصصی "مدرسه لکنت" ایران، روش شبیهسازی ذهن را فاقد اعتبار علمی دانسته و هشدار داده که چنین ادعاهایی ممکن است به بیماران آسیب بزند.
خطر برای بیماران
نکته نگرانکننده اینجاست که چنین ادعاهای درمانی غیرعلمی میتواند بیماران را از روشهای درمانی استاندارد و مؤثر دور کند. متأسفانه تبلیغات گسترده این مرکز در برخی رسانهها باعث شده بسیاری از افراد ناآگاه به سمت آن جذب شوند.
تحلیل تخصصی آسیانیوز ایران
این پرونده نمونه بارز "شبه علم" (Pseudoscience) در حوزه سلامت روان است. شبه علم به روشهایی گفته میشود که با ظاهری علمی ارائه میشوند اما فاقد مبانی و شواهد علمی هستند. چند نکته کلیدی در این مورد:
-
فقدان مستندات علمی: هیچ مقاله معتبری در مجلات علمی معتبر درباره این روش منتشر نشده است.
-
ادعاهای اغراقآمیز: وعده درمان قطعی برای بیماریهای پیچیدهای مانند اوتیسم و آسیب نخاعی کاملاً غیرواقعی است.
-
مبهم بودن روش: توضیحی علمی و دقیق درباره اینکه "شبیهسازی ذهن" دقیقاً چیست و چگونه عمل میکند وجود ندارد.
-
سوابق مشکوک: اطلاعاتی که درباره مؤسسان این مرکز ارائه شده، یا نادرست است یا قابل تأیید نیست.
-
تخلفات اخلاقی: استفاده از عناوین دروغین مانند "مخترع برتر جهان" و "رکورد گینس" نشاندهنده عدم پایبندی به اخلاق حرفهای است.
جوابیه «کلینیک ذهن و روان (شبیهسازی ذهن بیگدلی)» به این گزارش