آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:
موزه لوور، یکی از مشهورترین و پربازدیدترین موزههای جهان، صبح روز یکشنبه شاهد حادثهای بیسابقه بود. سرقت مسلحانهای که در آن نه اثر گرانبها از مجموعه ناپلئون بناپارت، امپراتور سابق فرانسه، و همسرش به سرقت رفته است. این حادثه که بامداد یکشنبه ۱۹ اکتبر رخ داده، توسط رشیده داتی، وزیر فرهنگ و ارتباطات فرانسه، در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) تأیید شده است. وزیر فرهنگ در پیام خود اعلام کرد که در جریان این سرقت خوشبختانه هیچکس آسیب ندیده، اما از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کرده است. بر اساس گزارشهای منتشر شده، سارقان از ضعف امنیتی ناشی از عملیات ساختمانی در موزه سوءاستفاده کردهاند. آنها از طریق بخشی که در حال بازسازی بوده، وارد موزه شده و با استفاده از آسانسور باربری خود را به بخش شرقی موزه رساندهاند. روزنامه پاریزین فرانسه گزارش داده که سه سارق در این عملیات دست داشتهاند و آنها در نهایت با اسکوتر از محل حادثه گریختهاند. اگرچه بزرگترین الماس مجموعه ناپلئون در میان اشیای دزدیده شده نبوده، اما ارزش آثار به سرقت رفته بسیار قابل توجه است.
این سرقت در شرایطی رخ داده که موزه لوور در ماههای اخیر، مکررا درباره نیاز فوری به بازسازی و نوسازی هشدار داده بود. مدیر موزه در ابتدای سال جاری نسبت به فرسودگی تأسیسات فنی و خطرات ناشی از نوسانات دما برای آثار هنری هشدار داده بود. موزه لوور که در اصل برای پذیرش چهار میلیون بازدیدکننده در سال طراحی شده، در سال گذشته میزبان نزدیک به نه میلیون نفر بوده است. این حجم از بازدیدکنندگان، فشار زیادی بر سازه فرسوده موزه وارد کرده است. پیش از این نیز مسابقهای بینالمللی برای بازسازی و نوسازی موزه برگزار شده بود که در جریان آن قرار بود ورودی جدیدی برای موزه ساخته شود و تابلوی مونالیزا در یک گالری اختصاصی قرار گیرد. در ادامه این گزارش، تحلیل جامعی از ابعاد امنیتی این حادثه و پیامدهای آن برای موزههای بزرگ جهان ارائه میشود.
بررسی ابعاد امنیتی حادثه و نقاط ضعف موزه
ورود سارقان از بخش در حال بازسازی، نشان از ضعف امنیتی در مدیریت پروژههای عمرانی موزه دارد. این بخش میبایست تحت نظارت امنیتی دقیقتری قرار میگرفت. استفاده سارقان از آسانسور باربری نشان میدهد که آنها از قبل با نقشه و مسیرهای موزه آشنایی داشتهاند. این امر احتمال همکاری داخلی یا مطالعه قبلی را تقویت میکند. فرار با اسکوتر نشان از برنامهریزی دقیق و زمانبندی حساب شده سارقان دارد. آنها ظاهراً مسیر فرار و وسیله نقلیه را از پیش تدارک دیده بودند.
ارزش تاریخی و مالی آثار به سرقت رفته
مجموعه ناپلئون بناپارت از جمله گنجینههای باارزش موزه لوور محسوب میشود. این مجموعه شامل جواهرات و اشیای تاریخی مربوط به دوره امپراتوری اول فرانسه است. اگرچه بزرگترین الماس مجموعه به سرقت نرفته، اما ۹ اثر ربوده شده دارای ارزش تاریخی و مالی قابل توجهی هستند. ارزش دقیق این آثار هنوز اعلام نشده است. این سرقت میتواند بازار سیاه عتیقهجات و جواهرات تاریخی را با تحولاتی روبرو کند. پلیس بینالملل احتمالاً در جستجوی این آثار خواهد بود.
پیامدها برای امنیت موزههای بزرگ جهان
این حادثه زنگ خطری برای تمام موزههای بزرگ جهان است. موزههایی که اغلب با چالش حفاظت از آثار در کنار میزبانی از میلیونها بازدیدکننده روبرو هستند. ضرورت بازنگری در پروتکلهای امنیتی به ویژه در زمان انجام پروژههای عمرانی از درس های مهم این حادثه است. این پروژهها میتوانند نقاط آسیبپذیر جدیدی ایجاد کنند. همکاری بینالمللی برای مقابله با سرقت آثار هنری باید تقویت شود. سارقان حرفهای اغلب آثار را به کشورهای دیگر منتقل میکنند.
چالشهای مدیریتی موزه لوور
فرسودگی تأسیسات و سازه موزه لوور پیش از این نیز توسط مدیر موزه هشدار داده شده بود. این فرسودگی میتواند بر سیستمهای امنیتی نیز تأثیر گذاشته باشد. تراکم بالای بازدیدکنندگان (۹ میلیون نفر در سال) مدیریت امنیتی موزه را با چالش مواجه کرده است. این تعداد تقریباً دو برابر ظرفیت طراحی شده موزه است. نیاز به نوسازی اساسی موزه که پیش از این نیز مطرح بود، پس از این حادثه بیش از پیش احساس میشود. این نوسازی باید شامل ارتقای سیستمهای امنیتی نیز باشد.
پیامدهای بینالمللی و اقدامات فوری
تعطیلی فوری موزه لوور نشان از جدیت مسئله دارد. این تعطیلی به پلیس فرصت میدهد تا بدون حضور بازدیدکنندگان به جمعآوری شواهد بپردازد. همکاری پلیس بینالملل برای پیدا کردن آثار سرقتی ضروری است. این آثار احتمالاً به کشورهای دیگر قاچاق خواهند شد. بازبینی امنیتی در تمام موزههای مهم جهان در پی این حادثه انجام خواهد شد. این حادثه میتواند نقطه عطفی در امنیت موزهداری جهانی باشد.