آسیانیوز ایران؛ سرویس افغانستان:
مقامات طالبان اعلام کردهاند که بازگشت تنها ۳۰ هزار مهاجر افغان از ایران، برای استان هرات بحرانزاست. این واکنش رسمی در قبال جمعیتی اندک، نشاندهنده حساسیت بالای آنها نسبت به تبعات اقتصادی و اجتماعی مهاجرت است. در ایران اما، میان ۶ تا ۸ میلیون تبعه افغان حضور دارند. بسیاری بدون وضعیت حقوقی مشخص، در فضایی پرتنش از نظر اقتصادی، خدمات عمومی و امنیت اجتماعی. با این حال، هیچ سیاست مدون، سازوکار اجرایی روشن یا گفتوگوی عمومی شفافی درباره ابعاد این مسئله وجود ندارد. ظرفیتهای درمان، آموزش، اشتغال و زیرساخت شهری سالهاست که در آستانهی فرسایشاند، اما دولت نه آمار شفاف ارائه میدهد، نه برنامهای برای تنظیمگری مهاجرت دارد. این در حالیست که حتی طالبان نیز نسبت به بازگرداندن جمعیت خود واکنش نشان دادهاند، اما ایران عملاً میزبان یکی از بزرگترین جمعیتهای مهاجر بدون سیاست کنترلشده در جهان است.
تحلیل اجتماعی آسیانیوز ایران؛
۱. پارادوکس مدیریت مهاجرت: طالبان vs ایران
- طالبان با جمعیتی ۰.۳۷۵ درصدی (نسبت به ایران) واکنش بحرانی نشان میدهد
- ایران با ۸ میلیون مهاجر (۱۰٪ جمعیت کشور) همچنان در حالت انفعال
- سوال اساسی: آیا حساسیت طالبان نشاندهنده مدیریت کارآمدتر است یا ایران دچار "عادیانگاری خطر" شده؟
۲. آمارهای هولناک و سکوت رسمی
- ۴۰٪ مهاجران فاقد مدارک قانونی (طبق تخمینهای مستقل)
- سالانه ۵۰۰ هزار تولد از مادران افغان در ایران (معادل ۲۵٪ کل تولدهای کشور)
- ۳۰٪ ظرفیت مدارس ابتدایی در مناطق مرزی به اتباع اختصاص یافته
۳. هزینههای پنهان یک سیاست شبهفقدان
- فشار بیسابقه بر منابع آبی: ۱۸٪ مصرف آب شرب توسط اتباع
- بازار کار مخدوش: دستمزدهای ۳۰-۴۰٪ زیر استاندارد
- نظام سلامت فرسوده: ۲۵٪ مراجعین بیمارستانهای مرزی را اتباع تشکیل میدهند
۴. چرا طالبان نگرانتر از ایران عمل میکند؟
- دیدگاه کوتاهمدت طالبان: هر مهاجر بازگشتی = یک معترض بالقوه
- استراتژی ایران: استفاده از نیروی کار ارزان به قیمت نادیده گرفتن پیامدهای بلندمدت
۵. سناریوهای پیشرو برای ایران
- وضع موجود: تداوم فرسایش زیرساختها تا نقطه بحران
- سیاست تنظیمگرانه: ثبتنام جامع + سهمیهبندی خدمات
- راهکار رادیکال: بازگرداندن تدریجی با همکاری جامعه بینالملل