آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:
اقتصاد ایران در بهار ۱۴۰۴ با افزایش شاخص فلاکت مواجه شد. این شاخص که مجموع نرخ تورم و بیکاری است، از ۴۰.۳ در پایان سال ۱۴۰۳ به ۴۲.۲ واحد افزایش یافته است. استان خوزستان با ثبت شاخص فلاکت ۴۶.۶ واحد - متشکل از تورم ۳۵.۶ درصدی و بیکاری ۱۱ درصدی - به بحرانیترین استان کشور تبدیل شده است. این رقم نسبت به پایان سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. بررسیها نشان میدهد ۱۷ استان کشور از جمله خوزستان، کرمان و لرستان وضعیتی بدتر از میانگین ملی دارند. از سوی دیگر خراسان جنوبی با ۳۷.۹ واحد بهترین شرایط را تجربه میکند. کارشناسان هشدار میدهند افزایش مستمر این شاخص نشاندهنده عمیقتر شدن بحران معیشتی در کشور است و میتواند پیامدهای اجتماعی جدی به همراه داشته باشد.
شاخص فلاکت چیست؟!
شاخص فلاکت برابر با مجموع نرخ تورم و نرخ بیکاری است. شاخص فلاکت یک نشانگر اقتصادی است که از افزودن نرخ بیکاری به نرخ تورم بهدست میآید. شاخص فلاکت یکی از شاخصهای اقتصادی مهم است که وضعیت رفاه مردم را مورد بررسی قرار میدهد. بر اساس جدیدترین گزارشهای مرکز آمار ایران، آمار شاخص فلاکت به تفکیک استانهای ایران نشان میدهد که ۱۷ استان، شاخص فلاکتی بالای سطح میانگین کشوری را بهثبت رساندند؛ استان خوزستان نیز با تورم ۳۵.۶ درصدی و نرخ بیکاری ۱۱ درصدی، شاخص فلاکت ۴۶.۶ واحدی را در بهار امسال رقم زد که بیش از سایر استانها بود.
شاخص فلاکت یکی از شاخصهای اقتصادی مهم است که وضعیت رفاه مردم را مورد بررسی قرار میدهد. این شاخص، خود از دو مورد از مهمترین شاخصهای اقتصادی یعنی نرخ تورم و نرخ بیکاری تشکیل شده و حاصل جمع این دو نرخ است. در واقع با جمع نرخ تورم سالانه و نرخ بیکاری فصلی، دو شاخصی که افزایش آنها باعث تاثیر منفی در زندگی افراد جامعه میگذارد، میتوان شاخص فلاکت را محاسبه کرد. بر اساس جدیدترین گزارشهای مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه در پایان خردادماه امسال برابر با ۳۴.۵ درصد و نرخ بیکاری فصلی بهار، برابر با ۷.۷ درصد بود. به این ترتیب، شاخص فلاکت کل کشور در بهار امسال معادل ۴۲.۲ رقم خورد. این در حالیست که شاخص فلاکت در پایان سال ۱۴۰۳ معادل ۴۰.۳ درصد بود که حاکی از افزایش آن، در سه ماهه نخست سال جاری و دشوارتر شدن شرایط معیشتی طی این مدت است.
شاخص فلاکت در خوزستان به ۴۶.۶ واحد رسید
آمار شاخص فلاکت به تفکیک استانهای کشور نشان میدهد که ۱۷ استان، شاخص فلاکتی بالای سطح میانگین کشوری را بهثبت رساندند. در این بین، استان خوزستان با تورم ۳۵.۶ درصدی و نرخ بیکاری ۱۱ درصدی، شاخص فلاکت ۴۶.۶ واحدی را در بهار امسال رقم زد که بیش از سایر استانها بود. به عبارت دیگر، مردم استان خوزستان، در مقایسه با سایر استانها نامناسبترین وضعیت رفاهی را در بهار سال جاری تجربه کردند. نکته قابل توجه آن است که خوزستان در حالی صدرنشین جدول شاخص فلاکت قرار گرفته که در پایان سال ۱۴۰۳ در رتبه پنجم این ردهبندی قرار داشت. به علاوه استانهای کرمان و لرستان با ثبت ارقام به ترتیب ۴۵.۹ و ۴۵.۸ واحدی، در جایگاه دوم و سوم ردهبندی استانها با بالاترین شاخص فلاکت قرار گرفتند.
کدام استانها کمترین شاخص فلاکت را ثبت کردند؟
در طرف مقابل، اما میان ۱۴ استانی که شاخص فلاکتی کمتر از میانگین را ثبت کردند، کمترین رقم متعلق به استان خراسان جنوبی است؛ به طوری که با ثبت نرخ تورم ۳۱.۹ درصدی و بیکاری ۶ درصدی، شاخص فلاکت این استان در پایان خردادماه معادل ۳۷.۹ درصد ثبت شد. همچنین استان یزد با تورم ۳۲.۵ درصدی و بیکاری ۶.۱ درصدی، شاخص فلاکت ۳۸.۶ واحدی را ثبت کرد تا پس از خراسان جنوبی در رده دوم کمترین شاخص فلاکت قرار بگیرد. استان زنجان نیز با رقم ۳۹.۶ واحدی در این ردهبندی سوم شد.
تحلیل عمیق اقتصادی
۱. ریشهیابی افزایش شاخص
- رشد تورم نقطهبهنقطه به ۳۴.۵%
- افزایش نرخ بیکاری به ۷.۷%
- کاهش ارزش ریال و تحریمها
- سیاستهای پولی انبساطی
۲. پراکندگی جغرافیایی
- استانهای مرزی و کمتر توسعهیافته آسیبپذیرتر
- تمرکز صنایع در خوزستان و اثرات تورم وارداتی
- ضعف زیرساختهای اشتغالزایی در استانهای محروم
۳. پیامدهای اجتماعی
- کاهش قدرت خرید خانوارها
- افزایش نارضایتیهای اجتماعی
- مهاجرت نیروی کار به استانهای برخوردار
- گسترش اقتصاد غیررسمی
۴. راهکارهای پیشنهادی
- بازنگری در سیاستهای ارزی
- مهار تورم از طریق سیاستهای انقباضی
- برنامهریزی منطقهای برای اشتغال
- حمایت از تولید داخلی