آسیانیوز ایران؛ سرویس افغانستان:
تصور کنید در ارتفاع ۱۰ هزار متری از زمین، درون محفظه کوچک و تاریک چرخ یک هواپیما گیر افتادهاید، جایی که دمای هوا به منفی ۵۰ درجه سانتیگراد میرسد و اکسیژن به شدت کم است. این سناریو برای هر انسانی به معنای مرگ حتمی است. اما معجزهای در آسمان رخ داد. یک نوجوان ۱۳ ساله افغان، به طرزی باورنکردنی، پس از دو ساعت سفر در چنین شرایطی از کابل به دهلی نو زنده ماند و مأموران فرودگاه را در حالی که در سالن ترانزیت قدم میزد، شگفتزده کرد.
این نوجوان که تنها یک بلندگوی قرمز رنگ به همراه داشت، موفق شده بود به صورت پنهانی از فرودگاه کابل عبور کند و خود را در محفظه چرخ عقب یک هواپیمای مسافربری متعلق به شرکت "کام ایر" مخفی کند. او در بازجویی ادعا کرد هدفش سفر به ایران بوده، اما به اشتباه سوار پرواز هند شده است. این حادثه کمسابقه، بارها هشدار کارشناسان را یادآوری میکند که پنهان شدن در چرخ هواپیما، حتی برای پروازهای کوتاه، تقریباً همیشه به قیمت جان افراد تمام میشود. این حادثه فراتر از یک خبر عجیب، یک مورد استثنایی و قابل مطالعه از زیستشناسی بقای انسان در شرایط فوقالعاده خشن است. تحلیل این رویداد بر چند محور اصلی استوار است:
۱. فیزیک مرگبار پرواز در ارتفاع
زنده ماندن در محفظه چرخ هواپیما در ارتفاع کروز (حدود ۳۵,۰۰۰ پا) یک معجزه محض است. در این ارتفاع، دو تهدید اصلی وجود دارد:
-
هایپوکسی (Hypoxia)
میزان اکسیژن به قدری کم است که مغز در عرض چند دقیقه دچار کمبود اکسیژن شده و فرد هوشیاری خود را از دست میدهد. به نظر میرسد ممکن است این نوجوان در بخشی از پرواز که هواپیما در حال اوج گرفتن تدریجی بوده، هوشیاری خود را از دست داده و در حالت "خوابیده" یا "کما" مانده باشد. این حالت متابولیسم بدن را به شدت کاهش میدهد و نیاز به اکسیژن را کم میکند.
-
هایپوترمی شدید (Severe Hypothermia)
دمای منفی ۵۰ درجه سانتیگراد به سرعت باعث یخ زدگی اعضای بدن و مرگ میشود. یک نظریه این است که ممکن است چرخها در لحظه بلند شدن کاملاً جمع نشده باشند و مقداری هوای نسبتاً گرمتر از سطح زمین برای مدتی کوتاه در اطراف فرد جریان داشته است. همچنین، ازدحام مکانیکی قطعات درون محفظه ممکن است نقطهای ایجاد کرده باشد که از وزش بادهای سهمگین در امان مانده است.
۲. فاکتورهای فیزیولوژیکی بقا
- سن و سازگاری سن پایین (۱۳ سال) میتواند یک مزیت بوده باشد. بدن کودکان و نوجوانان ممکن است در برابر شوک و استرس شدید، انعطافپذیری بیشتری داشته باشد. علاوه بر این، زندگی در مناطق کوهستانی مانند افغانستان ممکن است تا حدی بدن او را با شرایط کماکسیژن سازگار کرده باشد.
- حالت "خواب زمستانی" مصنوعی ترکیب کمبود اکسیژن و سرمای شدید ممکن است باعث شده باشد بدن او به حالت "هایبرنیشن" یا کندی شدید متابولیک فرو رود. در این حالت، عملکردهای حیاتی بدن به حداقل میرسد و نیاز به اکسیژن و انرژی به طرز چشمگیری کاهش مییابد. این پدیده در موارد نادری از بقا در سرمای شدید گزارش شده است.
۳. شکافهای امنیتی هشداردهنده
این حادثه یک بار دیگر ضعفهای جدی امنیتی در فرودگاه کابل را آشکار کرد. چگونه یک نوجوان میتواند به راحتی از حصارهای امنیتی عبور کند، وارد باند شود و خود را به یک هواپیمای آماده پرواز برساند؟ این موضوع نگرانیهای بزرگی درباره ایمنی پروازها از این فرودگاه ایجاد میکند.
۴. انگیزه مهاجرت؛ تراژدی پنهان
پشت این ماجرای مهیج، یک واقعیت تلخ نهفته است: انگیزه قوی مهاجرت و فرار از شرایط سخت. این نوجوان به دنبال یک زندگی بهتر بود و برای آن حاضر شد جان خود را به خطر بیندازد. این حادثه، نمادی از ناامیدی است که بسیاری را به سمت اقدامات خطرناک سوق میدهد.
نتیجهگیری
این حادثه یک استثنای نادر در برابر یک قاعده قطعی (مرگ) است. مطالعه این مورد میتواند برای علوم پزشکی هوافضا و درک بهتر مرزهای بقای انسان مفید باشد، اما در عین حال یک زنگ خطر جدی برای مقامات امنیتی و مهاجرتی جهان محسوب میشود.