آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:
در یک کشف تاریخی که میتواند نقشه انرژی ایران را دگرگون کند، وزیر نفت از شناسایی یک میدان غولپیکر گازی و نفتی به نام «پازن» در جنوب استان فارس خبر داد. این میدان، با دارا بودن ۱۰ هزار میلیارد فوتمکعب ذخیره گاز درجا، یکی از بزرگترین اکتشافات سالهای اخیر ایران محسوب میشود. اما این عدد به تنهایی گویای عظمت این کشف نیست. وزیر نفت برای درک بهتر این حجم، یک مقایسه حیرتانگیز ارائه کرده است: با فرض بازیافت ۷۰ درصدی، این میدان معادل ۷ هزار روز (حدود ۱۸ سال) تولید گاز یک فاز کامل پارس جنوبی را در خود ذخیره کرده است. این یعنی تأمین انرژی یک فاز بزرگ برای نسل آینده.
این دستاورد، نتیجه از سرگیری فعالیتهای اکتشافی پس از یک توقف ۸ ساله است و پیام روشنی دارد: ایران با وجود تمام تحریمها، نه تنها در حال حفظ ظرفیتهای موجود است، بلکه به طور پیوسته در حال افزودن بر ذخایر استراتژیک خود برای آینده است. علاوه بر این گاز عظیم، یک نکته طلایی دیگر نیز در دل این میدان نهفته است: کشف یک لایه نفتی با حداقل ۲۰۰ میلیون بشکه نفت خام. در ادامه، جزئیات فنی، زمانبندی توسعه و تأثیر این کشف بزرگ بر اقتصاد و امنیت انرژی کشور را میخوانید. این کشف را میتوان از چند منظر کاملاً استراتژیک و فنی تحلیل کرد:
۱. تحلیل فنی و مقیاس ذخیره
-
مقیاس میدان
حجم ۱۰ هزار میلیارد فوتمکعب گاز درجا، این میدان را در رده میادین "غولپیکر" (Giant Field) قرار میدهد. با در نظر گرفتن ضریب بازیافت ۷۰ درصدی، حجم قابل برداشت آن به حدود ۷ تریلیون فوتمکعب میرسد.
-
مقایسه برای درک بهتر
مقایسه وزیر نفت با "تولید ۱۸ ساله یک فاز پارس جنوبی" بسیار هوشمندانه است. هر فاز پارس جنوبی به طور متوسط حدود ۱ میلیارد فوتمکعب گاز در روز تولید میکند. بنابراین، میدان پازن به تنهایی میتواند معادل یک فاز بزرگ و جدید برای کشور باشد.
-
کشف دوگانه (گاز و نفت)
حضور یک لایه نفتی با ۲۰۰ میلیون بشکه نفت در کنار گاز، سودآوری و ارزش اقتصادی پروژه را به شدت افزایش میدهد. این "نفت همراه" میتواند هزینههای توسعه را سریعتر بازگرداند.
۲. تأثیر استراتژیک بر امنیت انرژی ایران
ایران با دارا بودن دومین ذخایر گازی جهان، به شکل متناقضی با "ناترازی گاز" در فصل سرما مواجه است. مصرف داخلی بالا و نیاز به تأمین گاز نیروگاهها و صنایع، باعث شده صادرات گاز تحت تأثیر قرار گیرد. کشف میدان پازن یک "تنفس استراتژیک" برای ایران محسوب میشود زیرا:
-
پوشش ناترازی داخلی
این ذخیره جدید میتواند شکاف بین عرضه و تقاضای داخلی گاز در دهه آینده را پر کند.
-
تقویت پایه صادراتی
با اطمینان از تأمین مصرف داخلی از منابع جدید، ایران میتواند با قدرت بیشتری به مذاکرات صادرات گاز به عراق، پاکستان و حتی اروپا (در صورت رفع تحریمها) بپردازد.
-
افزایش عمر ذخایر
این کشف، عمر تولید از میادین عظیم فعلی مانند پارس جنوبی را با کاهش فشار برداشت، افزایش میدهد.
۳. پیام سیاسی و فناوری
-
عبور از توقف ۸ ساله
این کشف نشان میدهد که صنعت نفت ایران علیرغم تحریمهای سخت و محدودیت در دسترسی به فناوریهای روز، همچنان توانایی انجام عملیات پیچیده اکتشافی را دارد.
-
تسلط فنی
ورود موفقیتآمیز به لایههای افقی و کشف نفت در ادامه عملیات، نشان از بلوغ فنی و دانش زمینشناسی متخصصان ایرانی دارد. این امر در درازمدت حتی از خود کشف نیز مهمتر است.
۴. چالشهای پیش رو و زمانبندی
-
زمانبندی توسعه
برنامه ۴۰ ماهه (حدود ۳.۵ سال) برای بهرهبرداری، یک برنامه فشرده و بلندپروازانه است. دستیابی به این هدف مستلزم تأمین مالی سریع، فناوری حفاری پیشرفته و مدیریت پروژه کارآمد است.
-
نیاز به سرمایهگذاری
توسعه یک میدان با این عظمت، به دهها میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد. چگونگی جذب این سرمایه (داخلی یا خارجی) یکی از کلیدیترین تصمیمهای پیش رو خواهد بود.
جمعبندی نهایی
کشف میدان پازن تنها افزودن یک عدد به آمار ذخایر نیست. این یک "تحول استراتژیک" است که امنیت انرژی ایران را برای دو دهه آینده تضمین میکند، موقعیت چانهزنی ایران در بازارهای جهانی انرژی را ارتقا میبخشد و توانمندی متخصصان داخلی را به رخ میکشد. موفقیت در توسعه سریع این میدان، آزمونی بزرگ برای مدیریت جدید صنعت نفت و نقشه راهی برای آینده انرژی کشور است.